یک سال از اجرایی شدن توافقی که قرار بود بالمره تحریم‌ها را ببرد گذشته است اما آنچه رخ داد ماندن تحریم‌ها بود و دستاوردسازی برای برجام؛ اما نکته اینجاست که چرا مردم آثار این دستاوردهای ادعایی را در زندگی خود مشاهده نمی‌کنند؟
شهدای ایران:یک سال از اجرایی شدن توافقی که قرار بود بالمره تحریم‌ها را ببرد گذشته است اما آنچه رخ داد ماندن تحریم‌ها بود و دستاوردسازی برای برجام؛ اما نکته اینجاست که چرا مردم آثار این دستاوردهای ادعایی را در زندگی خود مشاهده نمی‌کنند؟
یک سال پیش در چنین روزی برجام به مرحله «روز اجرا» رسید. براساس توافقی که با گروه 5+1 امضا شده بود، دولتمردان نوید لغو همه تحریم‌ها را در روز اجرایی شدن برجام داده بودند. ایران حتی زودتر از زمان تعیین شده تعهداتش را انجام داد اما غربی‌ها و در راس آن آمریکا، در اجرای تعهداتشان هزار اما و اگر آوردند. اگر نخواهیم خود را فریب دهیم و اسیر «وانموده‌ها» نشویم خواهیم دید که با گذشت یک سال که از آن روز می‌گذرد هنوز هم در بسیاری موارد دیوار تحریم‌ها پا‌برجاست.
این را می‌شود از ماجرای ایرباسی که تازه به وطن آمده فهمید. غربی‌ها آن چنان در مورد ادامه تحریم‌ها عمل کردند که پس از گذشت یک‌سال از برجام، آمدن یک فروند هواپیما عده‌ای را چنین ذوق‌زده می‌کند و تا آنجا پیش می‌روند که یکی از هم‌قطاران خودشان (روزنامه وقایع اتفاقیه) شوری آش ذوق‌زدگان را نیز به گردن دولت قبل انداخت!
ناامیدی از برجام
خبرگزاری بلومبرگ در مطلبی به مناسبت یک سالگی برجام از تصمیم کنگره آمریکا برای تصویب تحریم‌های جدید علیه ایران گزارش داد و نوشت: «قانونگذاران جمهوریخواه آمریکایی به‌دنبال تصویب سه طرح برای عقب راندن توافق هسته‌ای با ایران هستند، آن هم در شرایطی که مذاکره‌کننده ارشد آمریکایی‌ها از اجرایی شدن این توافق که یک سال پیش منعقد شد، دفاع می‌کند.»
به نوشته این خبرگزاری، قرار است که یکی از پیشنهادها طی این هفته در مجلس نمایندگان آمریکا، جایی که جمهوریخواهان اکثریت مطلق را دارند به رأی گذاشته شود، و براساس آن تحریم‌های جدیدی علیه ایران با ادعای نخ‌نما شده حمایت از تروریسم و نقض حقوق بشر وضع شود، این در حالی است که ایران عنوان می‌کند همچنان منتظر تحقق تمامی مزایای حاصل از توافق هسته‌ای است.
به گزارش تسنیم، واشنگتن پست نیز در یک سالگی برجام در گزارشی نوشته است: «یک سال پس از توافق هسته‌ای، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که ناامیدی (از برجام) بین ایرانیان در حال افزایش است، این در حالی است که پس از دستیابی به توافق هسته‌ای آن هم پس از ماه‌ها مذاکرات سخت، بسیاری از ایرانیان با سرازیر شدن به خیابان‌ها امضای نهایی آن را جشن گرفته بودند. این نشریه نوشت که آخرین نظرسنجی حاکی از افزایش سرخوردگی ایرانی‌ها از سرعت تغییراتی است که پنداشته می‌شد در پی توافق حاصل می‌شوند.»
قبولاندن برجام به ایرانی‌ها
خرداد 1392 فضای کشور پر بود از شعارهای انتخاباتی و نامزدها هر کدام برنامه‌هایشان را با توجه به فضا و نیاز جامعه اعلام می‌کردند. دولت یازدهم با شعار چرخیدن چرخ اقتصاد مردم به همراه چرخیدن سانتریفیوژها روی کار آمد. بیشترین شعارهای انتخاباتی دولت تدبیر و امید حول محورهای اقتصادی بود. اکنون دی ماه 1395 است و چند ماه از عمر دولت یازدهم باقی مانده است اما تقریبا هیچ کدام از آن شعارهای اقتصادی جامه عمل به خود نپوشیده است.
در چنین فضایی روزنامه‌های زنجیره‌ای همچنان که سال پیش رویه بزک کردن برجام را پیش گرفته بودند اکنون هم به میدان آمده‌اند تا از کاه کوه بسازند. حتما مصاحبه مدیرمسئول شرق را به یاد دارید که گفته بود ما مجبور بودیم در مورد برجام اغراق و آن را بزک کنیم!
در این مورد پایگاه تحلیلی «المانیتور» گزارش داد که پس از یک سال، روحانی همچنان در حال تلاش برای قبولاندن توافق هسته‌ای به ایرانی‌ها است. در این گزارش آمده است که بسیاری از ایرانی‌ها پس از گذشت یک سال، همچنان منافع اقتصادی حاصل از رفع تحریم‌ها را احساس نکرده‌اند. و در حالی که انتخابات ریاست جمهوری کمتر از یک سال دیگر برگزار می‌شود، مقامات دولت رئیس‌جمهوری حسن روحانی برای بیان مزایای اقتصادی توافق و قبولاندن آن به مردم ایران در موقعیت نامناسبی قرار دارند، مردمی که به‌طور فزاینده‌ای نسبت به نیت‌های آمریکا برای عمل به وظایفش بی‌اعتماد می‌شوند.
ماحصل این همه
رفت و آمد!
در طول این یک سال گذشته حدود 150 هیئت خارجی به ایران آمده‌اند. از طرف دیگر شخصی مانند «حمید بعیدی‌نژاد» از اعضای تیم مذاکره‌کننده ایران، گفته است که برجام 100 دستاورد داشته است. البته «علاءالدین بروجردی»، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به همراه چند نماینده دیگر از این هم فراتر رفت و با انتشار بیانیه‌ای عنوان کرد که برجام 165 دستاورد داشته است!
اینکه دولتمردان و حامیان دولت اصرار دارند تا برای برجام دستاوردسازی کنند و آن را به مردم بقبولانند صد البته قابل درک است چرا که دولت محترم تمام تخم‌مرغ‌هایش را در سبد مذاکرات هسته‌ای گذاشت و رسیدن مردم به این باور که برجام هیچ تغییری در زندگی آنها نداشته است (کما اینکه اکنون می‌بینند و حس می‌کنند)، مردودی کارنامه دولت است.
چرا که در بقیه موارد مثل رفع بیکاری، مسکن، قیمت ارز، رکود اقتصادی، خارج کردن واحدهای صنعتی و تولیدی از بحران و... کارنامه ضعیفی داشته است. حتی در بسیاری از این موارد کارنامه دولت نمودار منفی را نشان می‌دهد؛ مثلا موضوع بیکاری و گزارشی که از این موضوع و افزایش بیکاران در یک سال گذشته، منتشر شده، قابل تامل است. یعنی در همین یک سالی که برجام با وعده گشایش اقتصادی به میدان آمد و در قلب راکتور آب سنگین بتن ریخت، بیکاری روندی فزاینده داشته است.
تحولی رخ نداد!
در همین زمینه حسین هاشمی تختی‌نژاد نماینده مردم بندرعباس در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با فارس گفته است: «دولت و دیپلمات‌ها در بحث برجام تلاش خود را کردند، اما آنچه که در ارتباط با تیم مذاکره‌کننده قابل ذکر است اعتماد بیش از اندازه آنها به طرف مقابل است. دولتمردان ما فکر می‌کردند اگر برجام به نتیجه‌ای برسد مسائل و مشکلات اقتصادی کشور مرتفع می‌شود، اما واقعیت این است که در عمل چنین موضوعی را مشاهده نکردیم.»
این نماینده مجلس شورای اسلامی در ادامه اظهار داشت: «به‌دنبال برجام تحولی از نظر اقتصادی در کشور ایجاد نشد و اگرچه گشایشی‌هایی در حال انجام است، اما نتیجه مطلوبی که مدنظر بود و مردم هم انتظار داشتند، تحقق پیدا نکرد. امروزه دولتمردان هم به این نتیجه رسیده‌اند که طرف مقابل نقض عهد کرده و این نقض عهد در حالی است که به تعهداتمان در برجام عمل کرده‌ایم.»
این در حالی است که دولت محترم وعده تحول اقتصادی را داده و از برهه‌های 100 روزه برای این تحول‌های اقتصادی سخن گفته بود. در همان ایام نیز کارشناسان و صاحب‌نظران با دیده تردید نسبت به این وعده‌ها نگاه می‌کردند. اکنون نیز متاسفانه منتقدانی را که لب به انتقاد از شرایط بگشایند با عبارات مختلف می‌نوازند و آنها را به تخریب دولت متهم می‌کنند.
علی‌محمد شاعری نماینده مردم بهشهر در مجلس شورای اسلامی نیز در این مورد گفته است: «طرف‌های غربی و آمریکایی سعی می‌کنند با چانه‌زنی و ایجاد مانع، سد راه تحقق اهداف پیش‌بینی شده در برجام شوند؛ لذا اگر به همین صورت ادامه پیدا کند قطعا جمهوری اسلامی ایران به وظیفه خود عمل خواهد کرد.»
نماینده مردم بهشهر در مجلس شورای اسلامی همچنین تصریح کرده است: «یکی از بدعهدی‌هایی که اخیرا شاهد آن هستیم تمدید طرح 10 ساله تحریم‌های ایران (آیسا) است که این مخالف و نقض برجام است و مصداق بارز نقض برجام به شمار می‌رود. جمهوری اسلامی ایران قطعا به وظیفه خود در ادامه مسیر برجام عمل خواهد کرد.»
دولتمردان می‌توانند صدها بلکه هزاران دستاورد برای برجام لیست کنند اما اگر می‌خواهند نظر واقعی مردم را در این زمینه بدانند کافی است سری به کوچه و خیابان زده و با مردم عادی هم‌کلام شوند. مردمی که از وعده‌های عجیب و غریب پسابرجامی، چیزی جز افزایش قیمت قبوض مختلف، دلار 4000 تومانی و گوشت پنجاه و چند هزار تومانی و... عایدشان نشد.
یک سال پیش در چنین روزی برجام به مرحله «روز اجرا» رسید. براساس توافقی که با گروه 5+1 امضا شده بود، دولتمردان نوید لغو همه تحریم‌ها را در روز اجرایی شدن برجام داده بودند. ایران حتی زودتر از زمان تعیین شده تعهداتش را انجام داد اما غربی‌ها و در راس آن آمریکا، در اجرای تعهداتشان هزار اما و اگر آوردند. اگر نخواهیم خود را فریب دهیم و اسیر «وانموده‌ها» نشویم خواهیم دید که با گذشت یک سال که از آن روز می‌گذرد هنوز هم در بسیاری موارد دیوار تحریم‌ها پا‌برجاست.
این را می‌شود از ماجرای ایرباسی که تازه به وطن آمده فهمید. غربی‌ها آن چنان در مورد ادامه تحریم‌ها عمل کردند که پس از گذشت یک‌سال از برجام، آمدن یک فروند هواپیما عده‌ای را چنین ذوق‌زده می‌کند و تا آنجا پیش می‌روند که یکی از هم‌قطاران خودشان (روزنامه وقایع اتفاقیه) شوری آش ذوق‌زدگان را نیز به گردن دولت قبل انداخت!
ناامیدی از برجام
خبرگزاری بلومبرگ در مطلبی به مناسبت یک سالگی برجام از تصمیم کنگره آمریکا برای تصویب تحریم‌های جدید علیه ایران گزارش داد و نوشت: «قانونگذاران جمهوریخواه آمریکایی به‌دنبال تصویب سه طرح برای عقب راندن توافق هسته‌ای با ایران هستند، آن هم در شرایطی که مذاکره‌کننده ارشد آمریکایی‌ها از اجرایی شدن این توافق که یک سال پیش منعقد شد، دفاع می‌کند.»
به نوشته این خبرگزاری، قرار است که یکی از پیشنهادها طی این هفته در مجلس نمایندگان آمریکا، جایی که جمهوریخواهان اکثریت مطلق را دارند به رأی گذاشته شود، و براساس آن تحریم‌های جدیدی علیه ایران با ادعای نخ‌نما شده حمایت از تروریسم و نقض حقوق بشر وضع شود، این در حالی است که ایران عنوان می‌کند همچنان منتظر تحقق تمامی مزایای حاصل از توافق هسته‌ای است.
به گزارش تسنیم، واشنگتن پست نیز در یک سالگی برجام در گزارشی نوشته است: «یک سال پس از توافق هسته‌ای، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که ناامیدی (از برجام) بین ایرانیان در حال افزایش است، این در حالی است که پس از دستیابی به توافق هسته‌ای آن هم پس از ماه‌ها مذاکرات سخت، بسیاری از ایرانیان با سرازیر شدن به خیابان‌ها امضای نهایی آن را جشن گرفته بودند. این نشریه نوشت که آخرین نظرسنجی حاکی از افزایش سرخوردگی ایرانی‌ها از سرعت تغییراتی است که پنداشته می‌شد در پی توافق حاصل می‌شوند.»
قبولاندن برجام به ایرانی‌ها
خرداد 1392 فضای کشور پر بود از شعارهای انتخاباتی و نامزدها هر کدام برنامه‌هایشان را با توجه به فضا و نیاز جامعه اعلام می‌کردند. دولت یازدهم با شعار چرخیدن چرخ اقتصاد مردم به همراه چرخیدن سانتریفیوژها روی کار آمد. بیشترین شعارهای انتخاباتی دولت تدبیر و امید حول محورهای اقتصادی بود. اکنون دی ماه 1395 است و چند ماه از عمر دولت یازدهم باقی مانده است اما تقریبا هیچ کدام از آن شعارهای اقتصادی جامه عمل به خود نپوشیده است.
در چنین فضایی روزنامه‌های زنجیره‌ای همچنان که سال پیش رویه بزک کردن برجام را پیش گرفته بودند اکنون هم به میدان آمده‌اند تا از کاه کوه بسازند. حتما مصاحبه مدیرمسئول شرق را به یاد دارید که گفته بود ما مجبور بودیم در مورد برجام اغراق و آن را بزک کنیم!
در این مورد پایگاه تحلیلی «المانیتور» گزارش داد که پس از یک سال، روحانی همچنان در حال تلاش برای قبولاندن توافق هسته‌ای به ایرانی‌ها است. در این گزارش آمده است که بسیاری از ایرانی‌ها پس از گذشت یک سال، همچنان منافع اقتصادی حاصل از رفع تحریم‌ها را احساس نکرده‌اند. و در حالی که انتخابات ریاست جمهوری کمتر از یک سال دیگر برگزار می‌شود، مقامات دولت رئیس‌جمهوری حسن روحانی برای بیان مزایای اقتصادی توافق و قبولاندن آن به مردم ایران در موقعیت نامناسبی قرار دارند، مردمی که به‌طور فزاینده‌ای نسبت به نیت‌های آمریکا برای عمل به وظایفش بی‌اعتماد می‌شوند.
ماحصل این همه
رفت و آمد!
در طول این یک سال گذشته حدود 150 هیئت خارجی به ایران آمده‌اند. از طرف دیگر شخصی مانند «حمید بعیدی‌نژاد» از اعضای تیم مذاکره‌کننده ایران، گفته است که برجام 100 دستاورد داشته است. البته «علاءالدین بروجردی»، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به همراه چند نماینده دیگر از این هم فراتر رفت و با انتشار بیانیه‌ای عنوان کرد که برجام 165 دستاورد داشته است!
اینکه دولتمردان و حامیان دولت اصرار دارند تا برای برجام دستاوردسازی کنند و آن را به مردم بقبولانند صد البته قابل درک است چرا که دولت محترم تمام تخم‌مرغ‌هایش را در سبد مذاکرات هسته‌ای گذاشت و رسیدن مردم به این باور که برجام هیچ تغییری در زندگی آنها نداشته است (کما اینکه اکنون می‌بینند و حس می‌کنند)، مردودی کارنامه دولت است.
چرا که در بقیه موارد مثل رفع بیکاری، مسکن، قیمت ارز، رکود اقتصادی، خارج کردن واحدهای صنعتی و تولیدی از بحران و... کارنامه ضعیفی داشته است. حتی در بسیاری از این موارد کارنامه دولت نمودار منفی را نشان می‌دهد؛ مثلا موضوع بیکاری و گزارشی که از این موضوع و افزایش بیکاران در یک سال گذشته، منتشر شده، قابل تامل است. یعنی در همین یک سالی که برجام با وعده گشایش اقتصادی به میدان آمد و در قلب راکتور آب سنگین بتن ریخت، بیکاری روندی فزاینده داشته است.
تحولی رخ نداد!
در همین زمینه حسین هاشمی تختی‌نژاد نماینده مردم بندرعباس در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با فارس گفته است: «دولت و دیپلمات‌ها در بحث برجام تلاش خود را کردند، اما آنچه که در ارتباط با تیم مذاکره‌کننده قابل ذکر است اعتماد بیش از اندازه آنها به طرف مقابل است. دولتمردان ما فکر می‌کردند اگر برجام به نتیجه‌ای برسد مسائل و مشکلات اقتصادی کشور مرتفع می‌شود، اما واقعیت این است که در عمل چنین موضوعی را مشاهده نکردیم.»
این نماینده مجلس شورای اسلامی در ادامه اظهار داشت: «به‌دنبال برجام تحولی از نظر اقتصادی در کشور ایجاد نشد و اگرچه گشایشی‌هایی در حال انجام است، اما نتیجه مطلوبی که مدنظر بود و مردم هم انتظار داشتند، تحقق پیدا نکرد. امروزه دولتمردان هم به این نتیجه رسیده‌اند که طرف مقابل نقض عهد کرده و این نقض عهد در حالی است که به تعهداتمان در برجام عمل کرده‌ایم.»
این در حالی است که دولت محترم وعده تحول اقتصادی را داده و از برهه‌های 100 روزه برای این تحول‌های اقتصادی سخن گفته بود. در همان ایام نیز کارشناسان و صاحب‌نظران با دیده تردید نسبت به این وعده‌ها نگاه می‌کردند. اکنون نیز متاسفانه منتقدانی را که لب به انتقاد از شرایط بگشایند با عبارات مختلف می‌نوازند و آنها را به تخریب دولت متهم می‌کنند.
علی‌محمد شاعری نماینده مردم بهشهر در مجلس شورای اسلامی نیز در این مورد گفته است: «طرف‌های غربی و آمریکایی سعی می‌کنند با چانه‌زنی و ایجاد مانع، سد راه تحقق اهداف پیش‌بینی شده در برجام شوند؛ لذا اگر به همین صورت ادامه پیدا کند قطعا جمهوری اسلامی ایران به وظیفه خود عمل خواهد کرد.»
نماینده مردم بهشهر در مجلس شورای اسلامی همچنین تصریح کرده است: «یکی از بدعهدی‌هایی که اخیرا شاهد آن هستیم تمدید طرح 10 ساله تحریم‌های ایران (آیسا) است که این مخالف و نقض برجام است و مصداق بارز نقض برجام به شمار می‌رود. جمهوری اسلامی ایران قطعا به وظیفه خود در ادامه مسیر برجام عمل خواهد کرد.»
دولتمردان می‌توانند صدها بلکه هزاران دستاورد برای برجام لیست کنند اما اگر می‌خواهند نظر واقعی مردم را در این زمینه بدانند کافی است سری به کوچه و خیابان زده و با مردم عادی هم‌کلام شوند. مردمی که از وعده‌های عجیب و غریب پسابرجامی، چیزی جز افزایش قیمت قبوض مختلف، دلار 4000 تومانی و گوشت پنجاه و چند هزار تومانی و... عایدشان نشد.
روحانی متاسفیم 
