به گزارش شهدای ایران به نقل از نسیم آنلاین، نشریه آمریکایی فارین پالیسی در گزارشی تحلیلی به بررسی رویکرد ایالات متحده در قبال سوریه پرداخت و نوشت:
باراک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده به شدت در تلاش است تا از جنگ سوریه و بحران مربوط به آن فاصله بگیرد. سیاستهای اوباما در سوریه، بحران این کشور را به سمتی برده است که موجب فرستادن امواج پی در پی بحران که شامل تخمریزی نسل جدیدی از تروریستها و جنگسالاران و ایجاد میلیونها پناهنده که به تغییر سیاست کشورهایی مانند لبنان، ترکیه و اتحادیه اروپا منجر شدهاند، میشود.
شواهد موجود نشان میدهد که شرایط فعلی سوریه به نقطه عطف رسیده است و جانشین اوباما باید بتواند برای بحران این کشور، راهکاری جدید بیابد. مهم اینکه؛ وضعیت موجود و راهکارهای فعلی برای حل بحران سوریه کارساز نبوده است و بر اثر سیاستهای ایالات متحده در سوریه، کل کشور ویران شده، صدها هزار نفر از مردم جان خود را در روندی از دست دادهاند که به بدتر شدن روابط واشنگتن با متحدانی مانند ترکیه، عربستان سعودی و اسرائیل منجر شده و تهدید بحران دولت و فروپاشی منطقه را به وجود آورده است.
شرایطی که در بالا گفته شد، موجب شده است که ایالات متحده و متحدان آن در خاورمیانه طی دهههای آینده به عنوان "کشورهایی که روح شیطانی" دارند، معرفی شوند. سوال اساسی که در اینجا پیش میآید این است که چگونه باید رئیس جمهور بعدی ایالات متحده به مدیریت بحران در سوریه بپردازد به نحوی که نفوذ آمریکا افزایش یابد، احتمال یافتن یک راه حل سیاسی برای جنگ داخلی سوریه نیز بیشتر و در ضمن از احتمال بروز عواقب فاجعهبار بحران سوریه کاسته شود.
* اتحاد با روسیه و سوریه یا مداخله نظامی؟
اولین راهکار برای رئیس جمهور بعدی ایالات متحده در سوریه این است که با بشار اسد رئیس جمهور سوریه و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه متحد شود، این روش به لحاظ اخلاقی نفرت انگیز و از نظر استراتژیک بسیار سرسختانه است و در این روش ایالات متحده با کشورهایی که آن را حقهباز می پندارد، متحد میشود و به گونهای با آدمکشی آنها در سوریه همکاری میکند.
روش دوم که البته آن هم مشکلات خاص خودش را دارد، این است که ایالات متحده به تشدید مداخله نظامی خود در سوریه اقدام نماید. همانطور که قبلاً در گزارشهای خود گفته بودم، لازم است که واشنگتن حضور نظامی خود را در سوریه به نحوی تقویت کند که مطمئن شود، رژیم سوریه و بشار اسد در این جنگ امکانی برای موفقیت ندارند.
چنانچه قرار است که هیچ راه حل نظامی برای اسد، روسیه و ایران باقی نماند و استراتژی زمین سوخته که طی آن تمامی امکانات در دسترس دشمن نابود میشود، به کار گرفته شود، باید اسد از قدرت برکنار گردد. توضیح اینکه؛ تنها پس از برکناری اسد است که احتمال دستیابی به راهکاری برای حل و فصل سیاسی بحران سوریه در حد اندک یا متوسط وجود خواهد داشت.
رئیس جمهور بعدی ایالات متحده باید بداند که حتی اگر تشدید حضور نظامی آمریکا در سوریه به حل و فصل این بحران منجر نشود، منافع استراتژیک دیگری را برای واشنگتن از جمله ثابت کردن نقش ابرقدرتی ایالات متحده را برای متحدان این کشور و رقبا، به همراه خواهد داشت.
اوباما معتقد است که ایالات متحده نمیتواند نتیجه جنگ طولانی مدت در سوریه را کنترل کند و ایالات متحده به جای اینکه برای دستیابی به یک راه حل تلاش کند چارهای جز استفاده از قدرت خود علیه افرادی که در سوریه در حال جنگ هستند –محلی و بینالمللی- ندارد و لازمه این کار نیز افزایش مداخله نظامی است.
* آمریکا به دنبال اتحاد با القاعده در سوریه است
از سویی دیگر، انفعال آمریکا به بدتر شدن بحران در تمامی سطوح منجر شده است، مثلاً؛ در نتیجه کنارهگیری کاخ سفید از بحران سوریه، دیگر بخشهای دولت ایالات متحده در حال تلاش هستند تا روی میز قرار گرفتن سایر گزینهها (از جمله تشدید حضور نظامی آمریکا در سوریه) را در دستور کار آمریکا قرار دهند.
گفتنی است که برخی از این پیشنهادات وحشتناک مانند ایده اتحاد بین ایالات متحده و القاعده علیه اسد، حمایت از برخی شورشیان سوریه که توسط مشاوران ماکیاولی مطرح میشود، به بیرون درز کرده است.
پیشنهاد دیگر تحت عنوان "کانال مخالفت مطرح شده است که درباره حسن نیت ارائه دهندگان آن تردید وجود دارد و بر اساس آن 51 دیپلمات آمریکایی با امضای یادداشتی خواستار اقدام نظامی قوی علیه اسد و متحدان او شدهاند.
برخی پیشنهادات در دولت اوباما مطرح میشود که البته مورد حمایت دونالد ترامپ و هواداران وی، به عنوان نامزد جمهوری خواه ریاست جمهوری ایالات متحده نیز میباشد، یکی از این پیشنهادات، اتحاد آمریکا با روسیه علیه داعش و القاعده است. این راهکار فاجعهبار خواهد بود و مستلزم دادن امتیازات عمده به مسکو در اوکراین و سوریه میباشد و البته بعد است که پوتین از آن استقبال نماید.
رویکرد فعلی واشنگتن در سوریه این است که ضمن استفاده از قدرت نظامی به کمکهای انسان دوستانه این کشور نیز مبادرت نماید و در راستای ترویج یک راه حل سیاسی برای این درگیری نیز تلاش کند، این ایده اساسا درست است و اعمال برخی تغییرات جزئی در آن می تواند به کارآمدتر شدن آن منجر شود.
مهم اینکه؛ ایالات متحده آمریکا به راحتی میتواند از طریق تشدید اقدامات نظامی خود در سوریه، محاسبات سیاسی طرفهای درگیر در این جنگ را تغییر دهد و لزوماً نیازی نیست که یک حمله همه جانبه و یا یک منطقه پرواز ممنوع را به اجرا بگذارد.
مقابله به مثل ایالات متحده در مقابل اقدامات اسد و هدف قرار دادن مراکز دولتی سوریه که تحت کنترل اسد است، نشان میدهد که جنایات جنگی بی پاسخ نمیمانند و واشنگتن به آنها واکنش نشان می دهد. در این ارتباط به خوبی پیام ایالات متحده برای دولت سوریه مشخص است و آن اینکه، کشتار غیرنظامیان توسط دولت اسد از سوی آمریکا پاسخ داده میشود.
از سویی دیگر واکنشهای آمریکا در سوریه نشان میدهد که اگر اسد و متحدان او به استفاده از قدرت حداکثری و مخرب خود نیز ادامه دهند، با واکنش قاطع و محکم گروههای مخالف که از پشتیبانی کامل آمریکا برخورداند، مواجه میشوند.
* تقویت جنگ نیابتی آمریکا در سوریه بهترین گزینه است
همچنین دو برنامه موجود در سوریه که شامل برنامه مخفیانه سازمان سیا برای حمایت از نیروهای مسلح فعال در سوریه و برنامه آشکار آموزش و تجهیز شورشیان توسط وزارت دفاع آمریکاست، باید تقویت شود.
اقدام نظامی ایالات متحده در آمریکا میتواند با اهداف مختلفی از جمله تضعیف نیروهای دولتی سوریه و مجازات آنها به دلیل مبادرت به جنایات جنگی، انجام شود. هدف این مداخله نظامی، حفاظت از غیرنظامیان و به وجود آوردن امکانی برای مذاکره به منظور حل و فصل جنگ سوریه است.
لزومی ندارد که مداخله نظامی آمریکا در سوریه، به پیروزی کامل شورشیان منجر شود، بلکه نگهداشتن شرایط بلاتکلیفی به حدی که اسد درک کند که چارهای جز تن دادن به مذاکره با اکثریت شهروندان این کشور که با دیکتاتوری مخالف هستند ندارد، کافی است.
* هیچ کس پیروز نهائی جنگ سوریه نخواهد بود
شرایط موجود در سوریه نشان میدهد که دستیابی به پیروزی قطعی برای طرفهای درگیر در جنگ سوریه، دشوار است و آنها نمیتوانند در حلب به پیروزی کامل دست یابند. مثلاً؛ درحلب بر اثر عدم توجه کافی آمریکا، روسیه، ایران و دولت اسد آخرین راه ارتباط باقی مانده برای کمک به شورشیان را بستند، امّا؛ در مدت یک ماه مجدداً شورشیان محاصره را شکستند و این مسائل نشان میدهد که دو طرف توانایی شکست دادن کامل طرف مقابل را ندارند.
به این ترتیب، هیچ یک از طرفین درگیر در جنگ سوریه نمیتوانند طرف مقابل را حذف کنند و پیروزی کامل به دست آورند، حتی در شرایطی که دولت اسد بالاترین حمایت را از ایران و روسیه دارد، موفق به تحت کنترل در آوردن حلب نشده است و با حمایت ایالات متحده، شورشیان همچنان در سوریه فعال هستند.
از سویی دیگر، لازم است که حامیان مداخله نظامی ایالات متحده در سوریه، درباره خطرات و محدودیتهای موجود صادق باشند و بپذیرند که آمریکا و متحدانش در سوریه، موفقیتهای اندک و نامطمئنی را به دست آوردهاند.
* آمریکا باید با گروههای تروریستی همکاری کند
از جمله مشکلاتی که در سوریه وجود دارد، بروز خشونتهایی است که گروههای حقوق بشری به آنها اشاره کردهاند و همچنین برخورداری نیروهای دولتی سوریه از مشروعیت قانونی نیز از دیگر مشکلات است.
باید اذعان کرد که سیاست ایالات متحده در سوریه با منافع برخی گروهها مانند القاعده و برخی شورشیها که آمریکا تمایل ندارد با آنها همکاری کند، هماهنگ است. امّا؛ به نظر میرسد که مدیریت اوضاع میتواند به نحوی پیش برود که مزایای همکاری با این گروهها از هزینهاش بیشتر باشد.
با وجود این چالش آشکار، عملیات نظامی مجدد ایالات متحده در سوریه میتواند دستیابی به اهداف استراتژیک امریکا را تسهیل کند، در این عملیات باید آمریکا در راستای پایان دادن به محاصره غذایی بخشهایی مانند دارایا (Daraya ) ، مادایا (Madaya)، مدهامیان (Moadhamiya) و غوطه شرقی (Eastern Ghouta) گام بردارد. به عنوان یک نماد اخلاقی لازم است که محاصره غذایی اعمال شده توسط داعش در دیر الزور و توسط ارتش آزاد سوریه در فوعه و کفریا خاتمه یابد.
در چارچوب عملیات نظامی جدید آمریکا، فعالیت نیروی هوایی، نیروهای عملیات ویژه و عاملان جنگ وکالتی در سوریه میتواند گسترش یابد و از شورشیانی که کنترل حلب را در دست دارند، دفاع شود. از سویی دیگر، ایالات متحده میتواند به مناطق غیرنظامی در جنوب، مرکز و شمال سوریه که پناهگاههای امن در آنها وجود ندارد و منطقه پرواز ممنوع نیستند، حفاظت جزئی ارائه دهد.
در حال حاضر تجمع قابل توجهی از غیر نظامیان، برای مثال، در امتداد مرزهای اردن و ترکیه وجود دارد و آمریکا میتواند از آنها در برابر تیراندازیهایی که هواپیماها علیه اهداف غیرنظامی گاهی اوقات انجام میدهند، حفاظت کند. تعداد زیادی از غیرنظامیان همواره در سوریه در معرض خطر هستند و ایالات متحده میتواند با حفاظتهای خود جان بسیاری از آنها را نجات دهد.
در همین حال، ایالات متحده باید نیروهای کرد سوریه به رهبری حزب دموکرات را تحت فشار قرار دهد تا حملات خود را علیه ارتش آزاد سوریه پایان دهند و به همکاری با آن مبادرت نمایند.
ایالات متحده باید تحویل سلاح به نیروهای دموکراتیک سوری (SDF) و کمک به حملات هوایی این گروه را تا زمانیکه علیه ارتش آزاد سوریه (FSA)، میجنگند، خودداری کند. از سویی دیگر ایالات متحده باید به ارتش آزاد سوریه مادامی که علیه نیروهای دموکراتیک سوری و واحدهای حفاظت خلق (YPG)، مقابل میکند، کمک نماید و به رفع موانع فنی اقدام کند.
* باید به معارضان سوری موشکهای ضد هوائی بدهیم
ارتش آمریکا باید به بررسی دقیق گزینههای موجود بپردازد و موثرترین راه را که میتواند استفاده از نیروهای عملیات ویژه از سوی ایالات متحده یا متحدان واشنگتن مانند اردن و امارات متحده و یا تحویل شدیداً کنترلشده موشکهای ضد هوایی به نیروهای مورد تأیید باشد را مورد بررسی قرار دهد.
ایالات متحده باید حملات هوایی تلافیجویانه متناسب برای هر حمله کورکورانه توسط دولت سوریه و یا ارتش روسیه به غیرنظامیان و زیرساختها، به ویژه بیمارستانها و کلینیکها را در دستور کار قرار دهد. از سویی دیگر، ارتش ایالات متحده و متحدان آمریکا در سوریه، باید توان کافی برای حفاظت از اردوگاه آوارگان و محلههای غیر نظامی را داشته باشند.
آمریکا باید از طریق عملیات نظامی خود، به داعش و نیروهای دولتی سوریه فشار وارد کند و همچنین حملات هوایی و عملیات ویژه واشنگتن باید افراط گرایان ضد رژیم، مانند القاعده را زمانی که آنها متحدان ایالات متحده را تهدید میکنند، هدف قرار دهد. البته، لازم نیست که آمریکا یک جنگ تمام عیار را در برابر همه احزاب تندرو در سوریه به اجرا بگذارد، بلکه حملات گاه به گاه آمریکا به منظور جلوگیری از ارتکاب جنایات جنگی توسط تندروها و بر هم زدن محاسبات نظامی شبه نظامیان باید به اجرا گذاشته شود.
* هواپیماهای روسی را هدف نگیریم، اما جنگندههای سوری باید نابود شود
مهم اینکه؛ ایالات متحده قصد ندارد که با نیروی هوایی روسیه وارد جنگ مستقیم شود، امّا؛ نیروی هوایی سوریه داستان دیگری است. ایالات متحده میتواند به سرعت شرایط را در سوریه از طریق هدف قرار دادن هواپیماها و هلیکوپترهای دولت سوریه تغییر دهد. زمان آن فرا رسیده است که به بحثهای طولانی در مورد تحویل موشکهای سطح به هوا به شورشیان در سوریه پایان داده شود و از غیرنظامیان در برابر حملات هوایی دولت سوریه حمایت شود.
حملات هماهنگ و گاه به گاه ایالات متحده علیه هواپیماها و جتهای سوریه که البته باید قبلاً موضوع به اطلاع روسیه برسد که احتمالاً خلبانهای روسی آسیب نبینند، میتواند در جلوگیری از بمباران گسترده دولت اسد علیه اهداف غیرنظامی موثر باشد.
* صدام را سرنگون کردیم، حالا نوبت بشار اسد است
مداخله نظامی بیشتر ایالات متحده در سوریه، منافع استراتژیکی را برای ایالات متحده به دنبال خواهد داشت. گفتنی است که در حال حاضر، متحدان آمریکا از واشنگتن ناامید شدهاند و مدعی هستند که آمریکا، وظیفه خود را در منطقه خاورمیانه رها کرده است و همچنین این مسائل موجب شده است تا در مسائل دیگر جهانی نیز متحدان آمریکا با این کشور همکاری نکنند.
از سویی دیگر، مشارکت بیش از پیش ایالات متحده در سوریه و حل و فصل مسائل مربوط به آن به واشنگتن کمک میکند تا مسائل مربوط به ترکیه و عربستان سعودی را حل کند، از بروز بحران هستهای در سوریه جلوگیری نماید و از شیوع تروریسم در جهان و بحران آوارگان جلوگیری کند.
ایالات متحده وظیفه دارد که به سقوط اسد کمک کند. توضیح اینکه؛ آمریکا دولت عراق را ساقط کرد و جرقه جنگ در سوریه را ایجاد نمود و به لحاظ اخلاقی وظیفه دارد که به سقوط اسد در سوریه نیز کمک کند.
اقدام موثر آمریکا در سوریه، ممکن است که دیرهنگام باشد امّا؛ این مسائل بدان معنا نیست که اقدام آمریکا در این زمینه بیفایده است. تشدید حضور نظامی آمریکا در سوریه میتواند به از بین بردن داعش در این کشور کمک کند و از نفوذ آن در عراق، لبنان و ترکیه جلوگیری نماید. مداخله نظامی در سوریه و حتی تجزیه نشدن آن بهتر از این است که یک دهه دیگر بحران سوریه ادامه یابد. توضیح اینکه؛ ادامه بحران سوریه این ریسک را به وجود میآورد که شرایط این کشور مانند افغانستان و سومالی تبدیل به یک وضعیت غیرقابل کنترل شود.