قرائن داخلی و خارجی به وضوح نشان می‌دهد دولت یازدهم علیرغم هشدار رهبرانقلاب درباره برجام‌منطقه‌ای و کوتاه‌آمدن در برابر آمریکا؛ درحال کلیدزدن «برجام‌منطقه‌ای» است و گویا برکناری دیپلمات خوش‌سابقه انقلابی اولین هزینه آن بود.
به گزارش شهدای ایران، تجربه نشان داده در دولت یازدهم شایعاتی که از سوی مسئولین «قویا» تکذیب می‌شوند دیر یا زود محقق می‌شوند؛ مخصوصا اگر این شایعات مربوط به جابجایی مدیران باشد.
در ماههای گذشته که «برجام2» و «برجامهای بعدی» ترجیع‌بند سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های رئیس‌جمهور و رسانه‌های حامی دولت بود؛ رسانه‌های عربی از احتمال برکناری معاون عربی افریقایی وزارت‌خارجه خبر دادند.
برکناری امیرعبداللهیان؛ پیش‌گویی رسانه‌های عربی یا اطلاع از پشت پرده؟
آخرین روزهای اسفند سال گذشته روزنامه الرأی کویت مدعی شد کویت به واسطه محمودعلوی وزیراطلاعات ایران پیامی از روحانی دریافت کرده که طی آن تهران به حل اختلافاتش با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از طریق گفت‌وگو تمایل نشان داده است.
مساله‌ای که نوبخت سخنگوی دولت در اولین نشست خبری‌اش در سال جدید در پاسخ به این که گفته می‌شود از سوی رییس جمهور کشورمان نامه محرمانه‌ای به امیر کویت ارسال شده است، گفت: خیر، چنین مساله‌ای وجود نداشته است.
یک روز بعد دفتر نوبخت در بیانیه‌ای اعلام کرد «پاسخ سخنگوی دولت دراین خصوص تا پیش از دریافت گزارشات مربوطه بوده است. بدیهی است وزارت امور خارجه کشورمان در این مورد اطلاع رسانی لازم و دقیق‌تر را در زمان مناسب انجام خواهد داد.» این به معنی تایید تلویحی نامه‌نگاری روحانی به کویت بود.
13فروردین-یک آوریل- روزنامه المستقبل لبنان -نزدیک به جریان غربگرای لبنان- هم مدعی برکناری امیرعبداللهیان شد. المستقبل نوشت: «روحانی خیال دارد برای اثبات «حسن نیت»، امیر عبدالهیان را از کار برکنار کند.یک برکناری آن هم در این سطح، آن هم فقط برای اثبات حُسن نیت برای شروع مذاکرات.»
این‌ها در حالی بود که ظریف در گفتگو با ویژه نامه نوروزی روزنامه خراسان احتمال تغییر امیرعبداللهیان را رد نکرده و در پاسخ به این سوال که «اخیرا شایع شده آقای امیرعبداللهیان تغییر می کنند. آیا این صحت دارد و اینکه تغییر ایشان به محور مقاومت و اقدامات سردار سلیمانی آسیب نمی زند؟» گفته بود: «در وزارت خارجه چرخش مسئولیت طبیعی است یعنی من خودم که ده سال معاون وزیر بودم غیر طبیعی بود. هر کسی دو یا سه سال معاون است و بعد چند سال به ماموریت می رود و این جابه جایی طبیعی است.»
آخرین روزهای فروردین ماه و پس از دیدار ظریف و کری که ظریف مدعی شده بود «گفت‌وگویی با آقای کری وزیر خارجه آمریکا درباره پیگیری تعهدات آمریکا در برجام خواهیم داشت»؛ المانیتور خبر از محتوای منطقه‌ای این مذاکرات و انعطاف ایران داد. المانیتور نوشت: «آن چه ظریف در اسلو نشان داد این بود که وی در خصوص سوریه، بیشتر از آن چه تاکنون داشته اختیارات دارد. به نظر می‌آمد که وی می‌خواهد نشان دهد که ایران آماده است تا انعطاف بیش‌تری در قبال اسد از خود نشان دهد.»
یک روز بعد با برکناری امیرعبداللهیان و انتصاب جابرانصاری به عنوان معاون عربی آفریقایی وزارت خارجه بازهم یکی دیگر از پیش‌بینی‌های طرفهای غربی-عربی درست درآمد.
العربیه ساعتی پس از این تغییر تحول در وزارت خارجه ایران، آن را نشان دهنده عزم دولت روحانی برای همکاری با اعراب(!) دانست. این پایگاه سعودی مدعی شد امیرعبداللهیان فردی نزدیک به سپاه پاسداران بوده و با ظریف و روحانی در سیاست‌های منطقه‌ای اختلاف‌نظر داشته است.
برکناری امیرعبداللهیان؛ فتح سنگری برای برجام منطقه‌ای
امیرعبداللهیان از معدود مسئولین دولت گذشته بود که در دولت روحانی نیز مسئولیتش ادامه یافت. عملکرد خوب او در مساله سوریه، لبنان و عراق که از مسائل استراتژیک جمهوری‌اسلامی محسوب می‌شوند و هماهنگی با سایر نهادهای مسول در این زمینه، باعث شده بود جمهوری اسلامی در منطقه دست برتر را داشته باشد.
ناکامی طرح برکناری اسد که هدف اصلی و ابتدایی فتنه سوریه بود، کمکهای موفق ایران به دولت عراق برای مبارزه با داعش و نهایتا نقش فعال ایران در مناسبات لبنان و مسائل مربوط به حزب‌الله کارنامه موفق امیرعبداللهیان در ایام مسئولیتش بود.
معاونت عربی آفریقایی وزارت‌خارجه بر خلاف سایر بخشهای دستگاه دیپلماسی دولت یازدهم، شاید تنها بخش وزارت خارجه بود که به امریکا خوشبین نبود و حاضر به امتیازدادنهای ساده‌لوحانه در برابر وعده‌های نسیه آمریکا نشد.
هرچندظریف برکناری امیرعبداللهیان به درخواست کشورهای حاشیه خلیج فارس را «توهین به جمهوری اسلامی» دانسته و گفته که «تاکنون هیچ‌کس در منطقه و یا خارج از آن جرات چنین درخواستی از ایران اسلامی نداشته است»؛ اما سوالی که خوب است وزیرامورخارجه به آن جواب دهند این است که چرا بعد از گمانه‌زنی‌های چندین ماهه رسانه‌های عربی همسو با آمریکا، همان اتفاقی که آنها مدعی‌اش بودند افتاد و امیرعبداللهیان عزل شد؟
موضع‌گیری دولتی‌ها در روزهای اخیر علیه بیانیه سردار سلیمانی درباره سلب تابعیت آیت‌الله عیسی قاسم رهبر مبارزان بحرین نیز یکی دیگر از شواهد تغییر ریل سیاست خارجی جمهوری اسلامی در منطقه بود.
حسم‌الدین آشنا مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور و حمید ابوطالبی معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور در صفحه خود در فضای مجازی موضع قاطع و انقلابی سردارسلیمانی را چالش برای وزارت خارجه و خشونت‌پروری به نفع داعش خواندند.
قرائن و شواهد داخلی و خارجی به وضوح نشان می‌دهد دولت یازدهم علیرغم هشدار رهبر انقلاب درباره برجام منطقه‌ای و کوتاه‌آمدن در برابر آمریکا؛ درحال کلیدزدن «برجام‌منطقه‌ای» است. پروژه‌ای که گویا قرار است در آن علاوه بر کوتاه‌آمدن در برابر آمریکا، رضایت کشورهای عربی نیز جلب شود و برکناری دیپلماتِ انقلابی و خوش‌سابقه به عنوان گام اول این کوتاه‌آمدن‌ها و باج‌دادنها بود.
