ایشان با اشاره به انجام کامل تعهدات جمهوری اسلامی افزودند: ما پیش‌پرداختها و تعهدات خود را پی در پی انجام دادیم و غنی‌سازی 20 درصد، فردو و اراک را تعطیل کردیم، اما طرف مقابل همچنان متوقع است. حضرت آیت الله خامنه‌ای خطاب به رئیس سازمان انرژی اتمی کشور تأکید کردند: توقعات طرف مقابل را در زمینه «الیاف کربنِ دارای کاربرد در ساخت سانتریفیوژها» و در خصوص «اندازه‌گیری 300 کیلو مواد هسته‌ای» مطلقاً قبول نکنید و زیر بار آنها نروید.

رهبر انقلاب، با اشاره به پول‌های بلوکه شده کشورمان در خارج گفتند: امروز دسترسی به درآمدهای نفتی کشور کاری دشوار و هزینه‌دار است و پول‌هایی هم که در بانک‌های دیگر کشورها داریم، هنوز به جمهوری اسلامی برنگشته است چرا که این پول‌ها به دلار است و انتقال آنها به دلیل دشمنی و بدعهدی امریکا قفل شده است.

این سخنان از زبان عالی ترین مقام کشور به معنای شکست استراتژی برد- برد در مذاکرات هسته ای است. اما این سخنان را اگر در کنار سخنان رییس جمهور و البته روند سخنان روحانی درباره برجام قرار دهیم به نتیجه ناخوشایندی از تصمیم دولت در فضای پسابرجام میرسیم.

با مروری بر سخنان روحانی از زمان امضای برجام و سپس تصویب آن میتوان به سه مرحله کلی اشاره کرد.مرحله اول مرحله ای است که روحانی برجام را کلید همه مشکلات کشور میداند و در پیام خود به مردم عملا آن را حل المسائل همه گرفتاری ها قلمداد میکند.̎ امروز با اعلام رسمی اجرای برجام، از پرونده هسته‌ای ایران، «امنیت‌زدایی» شد؛ قطعنامه‌های ظالمانه علیه ملت ایران، لغو گردید؛ طومار تحریم درهم پیچیده شد، حقوق هسته‌ای ایران تثبیت گردید و اقتصاد ایران در مدار اقتصاد جهانی قرار گرفت.̎

بد نیست به برخی ادعاهای روزهای اول بعد برجام در رسانه ها نگاهی دوباره بیاندازیم:
•  اوباما دستورالعمل لغو تحریم ها را امضا کرد
•  آژانس اقدامات ایران برای رسیدن به روز اجرا راتایید کرد/امانو:رابطه ایران و اژانس وارد فصل جدیدی شد
•  رئیس کل بانک مرکزی در گفت وگو با ایرنا جزئیات آزادسازی و مصرف 30 میلیارد دلار منابع بلوکه شده را اعلام کرد
•  ظریف و موگرینی بیانیه مشترک را قرائت کردند/ تحریم ها ی امریکا و اروپا لغو شد.

اما در مرحله دوم با گذشت چند روز از امضای برجام شاهد دبه کردن طرف مقابل هستیم. شروع دور جدیدی از تحریم ها علیه افراد و موسسات ایرانی سرآغاز این دبه کردن بود و تاکنون نیز این روند ادمه پیدا کرده است. عدم لغو تحریم مالی، عدم تغییر در ساختار تحریم ها، عدم آزاد سازی اموال بلوکه شده ایران، برخورد با شرکت های طرف قرار داد ایران، عدم گشایش در تجارت خارجی ایران زیر سایه تهدید آمریکا و موارد دیگر سبب شده است تا دولت مسرور از تصویب 20دقیقه ای برجام عملا هیچ بهره ای از برجام نداشته باشد و به قول سیف خلاصه برجام بشود ̎تقریبا هیچ̎.

مرحله دوم را میتوان دوران سرخوردگی روحانی و دولت وی از برجام دانست. سرخوردگی که باعث شد برای رفع آن از وزیر خارجه گرفته تا رییس کل بانک مرکزی به آمریکا بروند و با حضور در شوارهای دست چندم آمریکایی از طرف مقابل عاجزانه درخواست اجرای تعهدات را بکند. به عنوان مثال به موارد زیر توجه نمایید:

1)محمدجواد ظریف در دیدار هیئت پارلمانی بژیک با تشریح آخرین وضعیت توافق برجام خاطرنشان داشت‌: جمهوری اسلامی ایران تعهدات خویش را بطور جدی اجرا کرده است و از شرکای  1+5 انتظار می رود تا تعهدات و مسئولیت‌های خویش را در قبال اجرای دقیق تعهدات خویش بعمل آورند‌. محمد جواد ظریف درخصوص ضرورت تحرک بخشیدن به مناسبات اقتصادی و بانکی اظهار داشت: ما امیدواریم شریکای اروپایی بطور ملموس و واقعی در جهت تحرک بخشیدن به فعالیت‌های بانکی و مالی اقدام نمایند تا مراودات دو کشور شاهد آثار آن بطور عینی باشند‌.

2) به نوشته پایگاه اینترنتی بلومبرگ، سیف گفته ایران سه ماه بعد از اجرایی شدن برجام، توان دستیابی به 100 میلیارد دلار دارایی ضبط‌شده‌اش در خارج از کشور را نداشته و برای پرداخت صورت‌حساب‌هایش در مبادلات خارجی به دنبال راهی برای استفاده از دلار است. رئیس بانک مرکزی ایران اضافه کرد با آنکه قرار است سپرده‌های ایران در بانک‌های خارج از کشور قابل دسترس باشند، بانک‌های اروپایی کماکان نگران نقض قوانین آمریکا و مواجه شدن با جریمه‌های سنگین این کشور هستند. وی می‌گوید: «یکی از نیازهایی که قطعاً ما داریم تبدیل کردن ارز است برای اینکه بتوانیم به تأمین‌کنندگان (کالا) پول پرداخت کنیم. این، نیازمند دسترسی به نظام مالی آمریکا است.» وی همچنین افزود: انتظار ما این بود که بعد از توافق هسته‌ای، ایران به سیستم اقتصادی بین‌المللی دوباره متصل شود، اما تا کنون این اتفاق نیفتاده است. ایران همچنان مشکلاتی برای دسترسی به دارایی‌های مسدود شده خود، که یکی از نتایج حاصل از توافق هسته‌ای باید باشد، دارد. شرکای ما در توافق هسته‌ای هنوز به تعهدات خود عمل نکرده‌اند. ایران به طور کامل به تعهدات خود پایبند بوده است اما آمریکا به تعهداتش عمل نکرده است. وی اشاره کرد که اگر اقدامات اخیر آمریکا بر علیه ایران منجر به رویارویی ایران با بانکهای بین‌المللی شود توافق هسته‌ای شکست خواهد خورد.

اما گذشت زمان اثبات کرده است که تعبیر سیف حقیقتی بلند مدت است و قرار نیست برجام فرجامی داشته باشد. روحانی و مشاوران نیز با دریافت این حقیقت استراتژی شریک سازی برای خود را برگزیده اند. استراتژی که در آن وزیر امور خارجه برجام را نتیجه تصمیم مقام معظم رهبری بداند و روحانی نیز با تعابیر مانند ̎خدا برجام را آورد̎  یا ̎ برجام همچون ابر گذران است̎ عدم فایده برجام برای ایرانیان را نتیجه غفلت ما از برجام بداند!

بنظر میرسد سخنان هفته گدشته وی درباره مشارکت سه قوه در استفاده از فضای پسابرجام نیز ادامه همین استراتژی توجیه گر باشد. البته نباید فراموش کرد که سران یکی از قوا با تصویب 20دقیقه‌ای راهبردی ترین مصوبه جمهوری اسلامی ایران در تداوم این استراتژی شریک است.

این روزها روحانی از برجام حرفی نمیزد و اگر هم سخنی میگوید به قدری غیر جذاب است (مانند رمضان پسابرجامی!) که حتی حامیان خودش را نیز به اعتراض وامی دارد. برجام برای روحانی هیچ شد با این تفاوت که ابتدا میخواست با سند زدن آن به نام خود افتخار افرین باشد اما این روزها به دنبال شریک یا شرکایی میگردد تا اگر برجام تبدیل به ننگ شد تنها دامان وی را نگیرد.