رئیس سابق سازمان صدا و سیما در گفت و گو با روابط عمومی سازمان که خبرگزاری صداوسیما آن را منتشر کرده به تشریح عملکرد 18 ماهه اش در رسانه ملی پرداخت.
به گزارش شهدای ایران ، دکتر محمد سرافزار در پاسخ به این سوال که چابک سازی رسانه مهمترین و محوری ترین برنامه رسانه ملی در 18 ماه گذشته بود ، در تحقق این امر و اجرایی شدن آن در ساختار سازمانی تا چه حد موفق بودید؟ ضمناً منظور از چابک سازی اخراج کارکنان بوده و یا نظم بخشیدن به شرایط جذب؟ گفت: یکی از مشکلات اصلی سازمان صدا و سیما، ساختار اداری آن بود که با ماهیت رسانه ای آن همخوانی نداشت ، لذا در راستای چابک سازی، ضمن اصلاح ساختار سازمان از ساختار اداری به ساختار رسانه ای حرکت کردیم.
وی افزود: بالطبع، در ادامه باید الگوی نیروی انسانی و روندها و فرآیندها و همچنین آیین نامه ها و بخشنامه ها نیز متناسب با ساختار تا حدودی اصلاح می شد که این کار با تلاشی مضاعف در این مدت تا حدودی به انجام رسید. اما در مورد چابک سازی به هیچ وجه منظور تعدیل و یا اخراج نبوده و هدف نظم بخشیدن به جذب نیرو آن هم به شکل حرفه ای بود و اینکه ساختار نیروی انسانی ساختاری رسانه ای باشد تا ساختاری اداری.
رئیس سابق رسانه ملی در پاسخ به این سوال که با توجه به کاهش سهم کمک دولت به صدا و سیما و مشکلات ناشی از آن، چطور برای تأمین هزینه ها مدیریت کردید؟ گفت: یکی از راهکارهای اصلی ما، صرفه جویی و حذف هزینه ها و برنامه های غیرضروری و مقابله با فساد و بی انضباطی در سازمان بود. در این زمینه ، با وجود افزایش هفتاد درصدی حقوق شاغلین و بازنشستگان، در هزینه های سازمان صرفه جویی قابل توجهی صورت گرفت.
وی افزود: همچنین بدهی حدود 600 میلیارد تومانی سازمان کاهش یافت. از سوی دیگر، با توجه به کاهش سهم کمک دولت در کل بودجه، برای خروج از شرایط بحرانی، درآمدهای سازمان افزایش چشمگیری یافت ؛ به طوری که پیش بینی درآمد در سال 1395، تا بیش از 2 هزار میلیارد تومان خواهد رسید.
رئیس سابق رسانه ملی ادامه داد: اعتقادم بر این است که اگر هزینه های رسانه در موضوعات غیرضروری کاهش یابد و یا قطع شود که بخشی از آن انجام شده و نیز مدیریت صحیح درآمدها انجام شود ، وابستگی مالی رسانه ملی به بودجه دولتی کاهش خواهد یافت.
سرافراز در بخش دیگری از این گفتگو همچنین درباره موفقیت رسانه ملی در جذب مخاطبان و آمار و ارقام آن گفت: با وجود چالش عمده سازمان به خاطر گسترش و افزایش تأثیر و ضریب نفوذ شبکه های اجتماعی در فضای مجازی و شبکه های ماهواره ای نسل جدید، نتایج تحقیقات مرکز پژوهش و افکار صدا و سیما نشان می دهد که میزان مخاطبان رسانه ملی در بخشی از شبکه ها مانند شبکه خبر ، دو مستند ، افق ، آی فیلم افزایش یافته است.
رئیس سابق سازمان صدا و سیما در پاسخ به این سوال که برای ارتقای کیفی تولیدات و برنامه های رادیویی و تلویزیونی چه راهبردهایی را در نظر داشتید و چه میزان از آنها به مرحله اجرا رسید؟ نیز گفت: اولین اقدام در این زمینه ، آسیب شناسی بود. پیش از این ، بخش های مختلف سازمان در حوزه تولید محتوا همانند جزایر پراکنده عمل می کردند که با تشکیل شوراهای تخصصی و شکل گیری دبیرخانه ای قوی به هم مرتبط شدند تا سیاست های برنامه سازی در فرآیند رفت و برگشت میان این شورا و شورای عالی سیاستگذاری تدوین و تصویب شود.
وی ادامه داد: با توجه به خلأ و ضعف هایی که در حوزه فیلمنامه وجود داشت، مرکز گسترش فیلمنامه نویسی نیز با هدف جذب و آموزش نیروهای متعهد در این عرصه و روزآمدسازی متون نمایشی تأسیس شد تا در کنار مرکز نمایشی سیما ، زمینه لازم برای تولیدات باکیفیت بالا و سریا های طولانی فراهم شود.
سرافراز افزود: نکته دیگر اینکه در برنامه سازی بر کیفیت به جای کمیت تاکید شده است و تولید و پخش بخشی از برنامه ها با ساختار و شکل متفاوت و به شیوه ای خلاقانه آغاز شد. توجه به موضوعات راهبردی مانند گفتمان انقلاب اسلامی ، اقتصاد مقاومتی ، سبک زندگی اسلامی ، ایرانی ، پیشرفت های علمی و فناورانه و تولید علم در برنامه ها و شبکه های گوناگون صدا و سیما نیز از دیگر اقدامات مهم در حوزه تولید بود که برای نمونه در موضوع اقتصاد مقاومتی می توان به تولید و پخش حدود 2500 ساعت برنامه در حوزه های مختلف سیما ، صدا و خبر در شش ماه اول سال 94 اشاره کرد.
رئیس سابق رسانه ملی درباره هدف و علت تغییر کارکرد شبکه پویا و تقسیم آن به دو کانال گفت: ضرورت توجه به مخاطبان خردسال ، کودک و نوجوان و لزوم حمایت از تولیدات داخلی متناسب به جای تولیدات خارجی، ما را به بازطراحی و راه اندازی دو کانال خردسال و کودک با تولید و پخش 50 درصد آثار داخلی رهنمون ساخت که علاوه بر راه اندازی این دو کانال، هم اکنون مقدمات راه اندازی شبکه نوجوان نیز فراهم شده است.
وی افزود: از سویی باید توجه داشت که کودک کانال ویژه خود را می طلبد و نوجوان نیز کانال خاص خودش را ، و لذا این تغییر با این هدف انجام شد که به هر دو گروه توجه ویژه نشان داده شود.
سرافراز درباره اهداف راه اندازی خبرگزاری صدا و سیما و موفقیت آن گفت: ارائه تولیدات خبری مستقل و توجه به عامل سرعت در اطلاع رسانی و تاکید بر تحلیل و تفسیر رویدادها با توجه به تعدد و تنوع منابع خبری و گسترش رسانه های نوین باعث شد تا ایده خبرگزاری صدا و سیما شکل بگیرد و این خبرگزاری راه اندازی شود که خوشبختانه آمارها از افزایش مخاطبان و بازدیدکنندگان این خبرگزاری در ماههای گذشته حکایت دارد.
وی ادامه داد: در حوزه خبر و همچنین تغییر ساختار بخش های خبری نیز ایجاد تنوع و جذابیت گرافیکی و ساختاری و استفاده از بخش های خبری کوتاه و متنوع، باعث شد تا آمار مخاطبان این حوزه افزایش یابد ، هر چند که باید تلاش بیشتری انجام شود تا حوزه خبر به سطحی ایده آل برسد ، ضمن آنکه نمی توان انتظار داشت که حوزه خبر رسانه ملی در فاصله زمانی کوتاهی به ساختاری صد در صد حرفه ای برسد؛ گام های بسیار خوبی توسط همکاران سازمان در این حوزه انجام شده و مطمئن هستم که نتیجه ای مطلوب در آینده خواهد داشت.
رئیس سابق رسانه ملی افزود: یکی از اقدامات حوزه خبر که بسیار اثرگذار بوده ، توجه ویژه به باشگاه خبرنگاران جوان است؛ این باشگاه در حال حاضر یکی از مهمترین منابع خبری جامعه محسوب می شود.
وی ادامه داد: سایت باشگاه و کانال تلگرامی آن از پر بازدیدترین سایت های خبری به حساب می آیند و این نشان می دهد که جوانان در این مرکز خبری خوب درخشیده اند.
سرافراز گفت: میزان مخاطبان این کانال بیش از 500 هزار نفر شده و از سویی بخش جدید خبری شبکه اول مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است.
رئیس سابق رسانه ملی درباره اینکه اقدامات مهم سازمان صدا و سیما در حوزه فنی نیز گفت: سازمان صدا و سیما در حوزه فنی و تحولات دیجیتال و همچنین در عرصه رسانه های نوین دچار کاستی هایی بود که باید در این حوزه با جدیت بیشتری حرکت می شد. در این مدت، این کاستی ها تا حدود زیادی در آرشیو سازمان و شبکه ها جبران شد، منابع آرشیوی باکیفیت بالایی بازسازی شدند و قابلیت جستجو پیدا کردند تا به سهولت در دسترس حوزه های مختلف سازمان قرار گیرد.
وی افزود: پخش شبکه پرس تی وی ، شبکه تهران ، شبکه آی فیلم و شبکه مستند نیز HD شد و با توجه به اقدامات صورت گرفته شبکه سه سیما نیز در خرداد امسال به جمع شبکه های HD خواهد پیوست.
سرافراز گفت: اما یکی از مهمترین اقدامات در حوزه فنی که با تلاش همکاران و مهندسان حوزه فنی تحقق یافت، تغییر نسبت تصاویر از فرمت 4،3 به 16،9 در شبکه های یک، دو، چهار، پنج، نمایش، قرآن، ورزش، آموزش، سلامت و نسیم بود که موجب می شود تصاویر با کیفیت بهتری قابل دریافت باشد.
وی افزود: تجهیزات تلویزیونی که تصور را با فرمت 4،3 تولید و پخش می کنند از رده خارج شده و ضروری بود که از تجهیزات جدید بهره گرفته شود.
سرافراز همچنین درباره دیگر اقدامات مهم خود در 18 ماه مدیریت اش بر رسانه ملی گفت: مقابله با بی انضباطی مالی و کاری در بخش های مختلف سازمان که بر همین مبنا نیز هم صرفه جویی مالی به همراه داشتیم و هم توجه ویژه به مقوله کار موظف انجام گرفت که نتایج خوبی را به همراه داشت.
وی افزود: از دیگر مواردی که باید به آن اشاره کنم این است که وظایف و مأموریت های اصلی شبکه های رادیویی و تلویزیونی و اولویت های کاری آنها در سال 95 مشخص و مقرر شد تا بودجه بر اساس برنامه و اولویت های مصوب پرداخت شود .
سرافراز گفت: در ضمن بودجه سال 95 نیز به واحدها ابلاغ شد چنین موضوعی که بودجه در ابتدای سال به واحدها ابلاغ شود ، سابقه نداشته است.
رئیس سابق رسانه ملی در پاسخ به این سئوال که با توجه به برخی حاشیه های به وجود آمده حذف و یا ادغام برخی شبکه ها را چگونه ارزیابی می کنید افزود: بپذیریم که کیفیت بر کمیت ارجحیت دارد ، بنابر این باید تمام تلاش خود را بر کیفی سازی متمرکز می کردیم. اعتقادم بر این است که شبکه هایی که مخاطبان کمی دارند و یا به نوعی موازی محسوب می شوند یا باید در هم ادغام شوند و یا از گردونه پخش حذف شوند.
وی گفت: این سیاست چندین مزیت دارد؛ اولاً اینکه فقط به فکر پر کردن آنتن برای شبکه ها نخواهیم بود و لذا می توانیم بر کیفی سازی متمرکز شویم، ثانیا هزینه های تولید و پخش برنامه هایی که از پایین ترین کیفیت برخوردارند ، صرفه جویی می شود، چرا وقتی که می توانیم بر تولیدات حرفه ای متمرکز شویم ، نباید به فکر تولید سطح پایین باشیم. به عنوان نمونه می توان به ادغام شبکه های نمایش و تماشا اشاره کرد ، چرا که در کنار شبکه آی فیلم و با توجه به محدودیت منابع در حوزه فیلم و سریال به تکرار در فاصله های کوتاه افتادند و با شبکه شما که توفیق لازم را در جذب مخاطب به دست نیاورد به تولید محدود و مشابه سایر شبکه ها روی آورد که محدودیت منابع موجب ادغام این شبکه با شبکه دیگری شد.
* صدا و سیما
وی افزود: بالطبع، در ادامه باید الگوی نیروی انسانی و روندها و فرآیندها و همچنین آیین نامه ها و بخشنامه ها نیز متناسب با ساختار تا حدودی اصلاح می شد که این کار با تلاشی مضاعف در این مدت تا حدودی به انجام رسید. اما در مورد چابک سازی به هیچ وجه منظور تعدیل و یا اخراج نبوده و هدف نظم بخشیدن به جذب نیرو آن هم به شکل حرفه ای بود و اینکه ساختار نیروی انسانی ساختاری رسانه ای باشد تا ساختاری اداری.
رئیس سابق رسانه ملی در پاسخ به این سوال که با توجه به کاهش سهم کمک دولت به صدا و سیما و مشکلات ناشی از آن، چطور برای تأمین هزینه ها مدیریت کردید؟ گفت: یکی از راهکارهای اصلی ما، صرفه جویی و حذف هزینه ها و برنامه های غیرضروری و مقابله با فساد و بی انضباطی در سازمان بود. در این زمینه ، با وجود افزایش هفتاد درصدی حقوق شاغلین و بازنشستگان، در هزینه های سازمان صرفه جویی قابل توجهی صورت گرفت.
وی افزود: همچنین بدهی حدود 600 میلیارد تومانی سازمان کاهش یافت. از سوی دیگر، با توجه به کاهش سهم کمک دولت در کل بودجه، برای خروج از شرایط بحرانی، درآمدهای سازمان افزایش چشمگیری یافت ؛ به طوری که پیش بینی درآمد در سال 1395، تا بیش از 2 هزار میلیارد تومان خواهد رسید.
رئیس سابق رسانه ملی ادامه داد: اعتقادم بر این است که اگر هزینه های رسانه در موضوعات غیرضروری کاهش یابد و یا قطع شود که بخشی از آن انجام شده و نیز مدیریت صحیح درآمدها انجام شود ، وابستگی مالی رسانه ملی به بودجه دولتی کاهش خواهد یافت.
سرافراز در بخش دیگری از این گفتگو همچنین درباره موفقیت رسانه ملی در جذب مخاطبان و آمار و ارقام آن گفت: با وجود چالش عمده سازمان به خاطر گسترش و افزایش تأثیر و ضریب نفوذ شبکه های اجتماعی در فضای مجازی و شبکه های ماهواره ای نسل جدید، نتایج تحقیقات مرکز پژوهش و افکار صدا و سیما نشان می دهد که میزان مخاطبان رسانه ملی در بخشی از شبکه ها مانند شبکه خبر ، دو مستند ، افق ، آی فیلم افزایش یافته است.
رئیس سابق سازمان صدا و سیما در پاسخ به این سوال که برای ارتقای کیفی تولیدات و برنامه های رادیویی و تلویزیونی چه راهبردهایی را در نظر داشتید و چه میزان از آنها به مرحله اجرا رسید؟ نیز گفت: اولین اقدام در این زمینه ، آسیب شناسی بود. پیش از این ، بخش های مختلف سازمان در حوزه تولید محتوا همانند جزایر پراکنده عمل می کردند که با تشکیل شوراهای تخصصی و شکل گیری دبیرخانه ای قوی به هم مرتبط شدند تا سیاست های برنامه سازی در فرآیند رفت و برگشت میان این شورا و شورای عالی سیاستگذاری تدوین و تصویب شود.
وی ادامه داد: با توجه به خلأ و ضعف هایی که در حوزه فیلمنامه وجود داشت، مرکز گسترش فیلمنامه نویسی نیز با هدف جذب و آموزش نیروهای متعهد در این عرصه و روزآمدسازی متون نمایشی تأسیس شد تا در کنار مرکز نمایشی سیما ، زمینه لازم برای تولیدات باکیفیت بالا و سریا های طولانی فراهم شود.
سرافراز افزود: نکته دیگر اینکه در برنامه سازی بر کیفیت به جای کمیت تاکید شده است و تولید و پخش بخشی از برنامه ها با ساختار و شکل متفاوت و به شیوه ای خلاقانه آغاز شد. توجه به موضوعات راهبردی مانند گفتمان انقلاب اسلامی ، اقتصاد مقاومتی ، سبک زندگی اسلامی ، ایرانی ، پیشرفت های علمی و فناورانه و تولید علم در برنامه ها و شبکه های گوناگون صدا و سیما نیز از دیگر اقدامات مهم در حوزه تولید بود که برای نمونه در موضوع اقتصاد مقاومتی می توان به تولید و پخش حدود 2500 ساعت برنامه در حوزه های مختلف سیما ، صدا و خبر در شش ماه اول سال 94 اشاره کرد.
رئیس سابق رسانه ملی درباره هدف و علت تغییر کارکرد شبکه پویا و تقسیم آن به دو کانال گفت: ضرورت توجه به مخاطبان خردسال ، کودک و نوجوان و لزوم حمایت از تولیدات داخلی متناسب به جای تولیدات خارجی، ما را به بازطراحی و راه اندازی دو کانال خردسال و کودک با تولید و پخش 50 درصد آثار داخلی رهنمون ساخت که علاوه بر راه اندازی این دو کانال، هم اکنون مقدمات راه اندازی شبکه نوجوان نیز فراهم شده است.
وی افزود: از سویی باید توجه داشت که کودک کانال ویژه خود را می طلبد و نوجوان نیز کانال خاص خودش را ، و لذا این تغییر با این هدف انجام شد که به هر دو گروه توجه ویژه نشان داده شود.
سرافراز درباره اهداف راه اندازی خبرگزاری صدا و سیما و موفقیت آن گفت: ارائه تولیدات خبری مستقل و توجه به عامل سرعت در اطلاع رسانی و تاکید بر تحلیل و تفسیر رویدادها با توجه به تعدد و تنوع منابع خبری و گسترش رسانه های نوین باعث شد تا ایده خبرگزاری صدا و سیما شکل بگیرد و این خبرگزاری راه اندازی شود که خوشبختانه آمارها از افزایش مخاطبان و بازدیدکنندگان این خبرگزاری در ماههای گذشته حکایت دارد.
وی ادامه داد: در حوزه خبر و همچنین تغییر ساختار بخش های خبری نیز ایجاد تنوع و جذابیت گرافیکی و ساختاری و استفاده از بخش های خبری کوتاه و متنوع، باعث شد تا آمار مخاطبان این حوزه افزایش یابد ، هر چند که باید تلاش بیشتری انجام شود تا حوزه خبر به سطحی ایده آل برسد ، ضمن آنکه نمی توان انتظار داشت که حوزه خبر رسانه ملی در فاصله زمانی کوتاهی به ساختاری صد در صد حرفه ای برسد؛ گام های بسیار خوبی توسط همکاران سازمان در این حوزه انجام شده و مطمئن هستم که نتیجه ای مطلوب در آینده خواهد داشت.
رئیس سابق رسانه ملی افزود: یکی از اقدامات حوزه خبر که بسیار اثرگذار بوده ، توجه ویژه به باشگاه خبرنگاران جوان است؛ این باشگاه در حال حاضر یکی از مهمترین منابع خبری جامعه محسوب می شود.
وی ادامه داد: سایت باشگاه و کانال تلگرامی آن از پر بازدیدترین سایت های خبری به حساب می آیند و این نشان می دهد که جوانان در این مرکز خبری خوب درخشیده اند.
سرافراز گفت: میزان مخاطبان این کانال بیش از 500 هزار نفر شده و از سویی بخش جدید خبری شبکه اول مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است.
رئیس سابق رسانه ملی درباره اینکه اقدامات مهم سازمان صدا و سیما در حوزه فنی نیز گفت: سازمان صدا و سیما در حوزه فنی و تحولات دیجیتال و همچنین در عرصه رسانه های نوین دچار کاستی هایی بود که باید در این حوزه با جدیت بیشتری حرکت می شد. در این مدت، این کاستی ها تا حدود زیادی در آرشیو سازمان و شبکه ها جبران شد، منابع آرشیوی باکیفیت بالایی بازسازی شدند و قابلیت جستجو پیدا کردند تا به سهولت در دسترس حوزه های مختلف سازمان قرار گیرد.
وی افزود: پخش شبکه پرس تی وی ، شبکه تهران ، شبکه آی فیلم و شبکه مستند نیز HD شد و با توجه به اقدامات صورت گرفته شبکه سه سیما نیز در خرداد امسال به جمع شبکه های HD خواهد پیوست.
سرافراز گفت: اما یکی از مهمترین اقدامات در حوزه فنی که با تلاش همکاران و مهندسان حوزه فنی تحقق یافت، تغییر نسبت تصاویر از فرمت 4،3 به 16،9 در شبکه های یک، دو، چهار، پنج، نمایش، قرآن، ورزش، آموزش، سلامت و نسیم بود که موجب می شود تصاویر با کیفیت بهتری قابل دریافت باشد.
وی افزود: تجهیزات تلویزیونی که تصور را با فرمت 4،3 تولید و پخش می کنند از رده خارج شده و ضروری بود که از تجهیزات جدید بهره گرفته شود.
سرافراز همچنین درباره دیگر اقدامات مهم خود در 18 ماه مدیریت اش بر رسانه ملی گفت: مقابله با بی انضباطی مالی و کاری در بخش های مختلف سازمان که بر همین مبنا نیز هم صرفه جویی مالی به همراه داشتیم و هم توجه ویژه به مقوله کار موظف انجام گرفت که نتایج خوبی را به همراه داشت.
وی افزود: از دیگر مواردی که باید به آن اشاره کنم این است که وظایف و مأموریت های اصلی شبکه های رادیویی و تلویزیونی و اولویت های کاری آنها در سال 95 مشخص و مقرر شد تا بودجه بر اساس برنامه و اولویت های مصوب پرداخت شود .
سرافراز گفت: در ضمن بودجه سال 95 نیز به واحدها ابلاغ شد چنین موضوعی که بودجه در ابتدای سال به واحدها ابلاغ شود ، سابقه نداشته است.
رئیس سابق رسانه ملی در پاسخ به این سئوال که با توجه به برخی حاشیه های به وجود آمده حذف و یا ادغام برخی شبکه ها را چگونه ارزیابی می کنید افزود: بپذیریم که کیفیت بر کمیت ارجحیت دارد ، بنابر این باید تمام تلاش خود را بر کیفی سازی متمرکز می کردیم. اعتقادم بر این است که شبکه هایی که مخاطبان کمی دارند و یا به نوعی موازی محسوب می شوند یا باید در هم ادغام شوند و یا از گردونه پخش حذف شوند.
وی گفت: این سیاست چندین مزیت دارد؛ اولاً اینکه فقط به فکر پر کردن آنتن برای شبکه ها نخواهیم بود و لذا می توانیم بر کیفی سازی متمرکز شویم، ثانیا هزینه های تولید و پخش برنامه هایی که از پایین ترین کیفیت برخوردارند ، صرفه جویی می شود، چرا وقتی که می توانیم بر تولیدات حرفه ای متمرکز شویم ، نباید به فکر تولید سطح پایین باشیم. به عنوان نمونه می توان به ادغام شبکه های نمایش و تماشا اشاره کرد ، چرا که در کنار شبکه آی فیلم و با توجه به محدودیت منابع در حوزه فیلم و سریال به تکرار در فاصله های کوتاه افتادند و با شبکه شما که توفیق لازم را در جذب مخاطب به دست نیاورد به تولید محدود و مشابه سایر شبکه ها روی آورد که محدودیت منابع موجب ادغام این شبکه با شبکه دیگری شد.
* صدا و سیما