رئیس اسبق بانک مرکزی تأکید کرد هنوز هم با وجود اجرای برجام، دلار همچنان به صورت اسکناس وارد کشور میشود.
به گزارش شهدای ایران به نقل از کیهان، دکتر ابراهیم شیبانی که سابقه ریاست بانک مرکزی (1382-86) و سفارت در اتریش را دارد، هماکنون استاد اقتصاد دانشگاه تهران و عضو شورای راهبردی خارجی میباشد. وی در مصاحبه با نشریه رمز عبور درباره تحولات بانکی پس از برجام و ادعای اتصال به شبکه بانکی بینالمللی میگوید: بعد از برجام تاکنون، یعنی بعد از سه ماه که از اجرایی شدن برجام گذشته است، تغییر عمدهای ایجاد نشده است، ولی امید هست که ایجاد شود. یک بحث مالی درباره آنچه که مربوط به معاملات ما با دلار آمریکاست وجود دارد، چون نفت را هم به دلار میفروشیم، لذا دریافتهای ما در وهله اول دلاری است.
وی میافزاید: در تبدیل پول ملی کشورهایی که به آنها نفت صادر میکنیم یا تبدیل دلاری که به پولهای اروپا میگیریم باز هم دچار مشکل میشویم. یک بار مشکل خدمات سوئیفت مطرح بود که هنوز هم مشکل داریم، ولی جدای از آن خدمات هم تحریمهایی هست که ما اصطلاحا به آن تحریمهای نانوشته میگوییم، یعنی جایی نوشته نشده است، یعنی شاید این تحریم بدتر از آن نوشته شدهها باشد؛ مثلا فرض کنید دولت آمریکا رسما با شرکتها و بانکهای اروپایی مذاکره میکند که با ما معامله نکنند، یعنی این مذاکرات را پنهانی انجام میدهد. در نتیجه اگر سوئیفت هم باز شود اینها برای معامله با ما طفره میروند. بنابراین در حال حاضر بانکهای بزرگ در اروپا به دلایل مختلف با ما معاملهای انجام نمیدهند و معاملات بزرگ متوقف است.
شیبانی با اشاره به انواع تحریمهای ضدایرانی آمریکا گفت: آمریکا یک تحریم اولیه دارد که در مورد کالاهای شرکتهای آمریکایی است. به آنها گفتند که نباید با ایران معامله کنند و در برجام هم عینا آمده است. میماند تحریمهای ثانویه که مربوط به مواردی است که کشورهای دیگری با ما مراوده دارند و اگر با ما مراوده کنند، آمریکا آنها را تحریم میکند و آنها هم دچار مشکل میشوند. ثانویه را که به هر بهانه و دلیلی اعمال میکنند و اولیه را هم که خیلی راحت نوشتند و رسما اعلام کردند. اگر مجموع این مطالب را که عرض کردم روی هم بگذارید، یعنی تضییقات و تحمیلاتی که روی صدور کالا یا صادرات ما اعمال میشود به علاوه تضییقات و تحمیلات مالی، میبینید که ما دچار مشکل هستیم. بنابراین اگر رئیس بانک مرکزی میگوید ما تعلیقی از سوی آمریکا ندیدیم حرف گزافی نیست و حرف درستی است.
حالا آنها یک بهانه میتراشند و میگویند ما باید کمکم اعتماد کنیم و اعتماد همین طوری به دست نمیآید. این حرف غربیها مخصوصا آمریکا است. این ظاهر قضیه است، ولی باطن قضیه چیز دیگری است. آمریکا همراهی میخواهد، بعضا همراهی کامل هم میخواهد. لذا این سیری که عرض کردم را نگه خواهد داشت، ممکن است زیر فشار شرکای خود و اروپاییها یا نیازهایی که به ما درباره انرژی دارند گشایشهای مختصری انجام شود و یک مقدار فضا بازتر از شرایط حال حاضر شود، اما این طور که ما فکر کنیم مشکلات حل و عادی میشود، فکر نمیکنم حتی تا چند سال آینده هم این اتفاق بیفتد.
وی درباره سوئیفت هم که ابتدا گفتند باز شده، بعد معلوم شد که باز نشده اظهار داشت:
خیلی عجیب است! بانک مرکزی یک اطلاعیه به فارسی داد و اعلام کرد باز شده است. همزمان به انگلیسی اطلاعیهای درباره سوئیفت منتشر کرد و گفت هنوز ما پیچ و خم داریم. کما اینکه وقتی با رئیسجمهور اتریش هم مصاحبه کردند گفت که سوئیفت دست ما نیست، دست اتحادیه است، اگر اتحادیه هم توافق کند، باید آمریکا راضی باشد. این چیزی بود که از قول آقای فیشر اعلام شده بود. میگویند بانک مرکزی آزاد شده است، ولی معامله انجام نمیشود. تا جایی که میدانم به هر حال بهرهای از این آزادی بانک مرکزی نمیبریم. به هر دلیل ما بهرهمند نیستیم. آزاد است، ولی نمیتوانیم بهرهای ببریم. بانکهای خود را برای معامله با ما منع میکنند. تا جایی که من میدانم یک بار وزیر امور خارجه آمریکا گفته بود ما اجازه نمیدهیم ایرانیها از سوئیفت استفاده کنند. روز اول گفتند که 1000 السی باز شده است. این حرف قطعا درست نبود. به هر حال درباره سوئیفت هر کسی بحث دارد، ما میگوییم که نشده است، بعضی هم ادعا میکنند شده است به هر صورت ما در حال انتفاع از سوئیفت نیستیم. به هر دلیلی سنگاندازی کردند.
وی میافزاید: در تبدیل پول ملی کشورهایی که به آنها نفت صادر میکنیم یا تبدیل دلاری که به پولهای اروپا میگیریم باز هم دچار مشکل میشویم. یک بار مشکل خدمات سوئیفت مطرح بود که هنوز هم مشکل داریم، ولی جدای از آن خدمات هم تحریمهایی هست که ما اصطلاحا به آن تحریمهای نانوشته میگوییم، یعنی جایی نوشته نشده است، یعنی شاید این تحریم بدتر از آن نوشته شدهها باشد؛ مثلا فرض کنید دولت آمریکا رسما با شرکتها و بانکهای اروپایی مذاکره میکند که با ما معامله نکنند، یعنی این مذاکرات را پنهانی انجام میدهد. در نتیجه اگر سوئیفت هم باز شود اینها برای معامله با ما طفره میروند. بنابراین در حال حاضر بانکهای بزرگ در اروپا به دلایل مختلف با ما معاملهای انجام نمیدهند و معاملات بزرگ متوقف است.
شیبانی با اشاره به انواع تحریمهای ضدایرانی آمریکا گفت: آمریکا یک تحریم اولیه دارد که در مورد کالاهای شرکتهای آمریکایی است. به آنها گفتند که نباید با ایران معامله کنند و در برجام هم عینا آمده است. میماند تحریمهای ثانویه که مربوط به مواردی است که کشورهای دیگری با ما مراوده دارند و اگر با ما مراوده کنند، آمریکا آنها را تحریم میکند و آنها هم دچار مشکل میشوند. ثانویه را که به هر بهانه و دلیلی اعمال میکنند و اولیه را هم که خیلی راحت نوشتند و رسما اعلام کردند. اگر مجموع این مطالب را که عرض کردم روی هم بگذارید، یعنی تضییقات و تحمیلاتی که روی صدور کالا یا صادرات ما اعمال میشود به علاوه تضییقات و تحمیلات مالی، میبینید که ما دچار مشکل هستیم. بنابراین اگر رئیس بانک مرکزی میگوید ما تعلیقی از سوی آمریکا ندیدیم حرف گزافی نیست و حرف درستی است.
حالا آنها یک بهانه میتراشند و میگویند ما باید کمکم اعتماد کنیم و اعتماد همین طوری به دست نمیآید. این حرف غربیها مخصوصا آمریکا است. این ظاهر قضیه است، ولی باطن قضیه چیز دیگری است. آمریکا همراهی میخواهد، بعضا همراهی کامل هم میخواهد. لذا این سیری که عرض کردم را نگه خواهد داشت، ممکن است زیر فشار شرکای خود و اروپاییها یا نیازهایی که به ما درباره انرژی دارند گشایشهای مختصری انجام شود و یک مقدار فضا بازتر از شرایط حال حاضر شود، اما این طور که ما فکر کنیم مشکلات حل و عادی میشود، فکر نمیکنم حتی تا چند سال آینده هم این اتفاق بیفتد.
وی درباره سوئیفت هم که ابتدا گفتند باز شده، بعد معلوم شد که باز نشده اظهار داشت:
خیلی عجیب است! بانک مرکزی یک اطلاعیه به فارسی داد و اعلام کرد باز شده است. همزمان به انگلیسی اطلاعیهای درباره سوئیفت منتشر کرد و گفت هنوز ما پیچ و خم داریم. کما اینکه وقتی با رئیسجمهور اتریش هم مصاحبه کردند گفت که سوئیفت دست ما نیست، دست اتحادیه است، اگر اتحادیه هم توافق کند، باید آمریکا راضی باشد. این چیزی بود که از قول آقای فیشر اعلام شده بود. میگویند بانک مرکزی آزاد شده است، ولی معامله انجام نمیشود. تا جایی که میدانم به هر حال بهرهای از این آزادی بانک مرکزی نمیبریم. به هر دلیل ما بهرهمند نیستیم. آزاد است، ولی نمیتوانیم بهرهای ببریم. بانکهای خود را برای معامله با ما منع میکنند. تا جایی که من میدانم یک بار وزیر امور خارجه آمریکا گفته بود ما اجازه نمیدهیم ایرانیها از سوئیفت استفاده کنند. روز اول گفتند که 1000 السی باز شده است. این حرف قطعا درست نبود. به هر حال درباره سوئیفت هر کسی بحث دارد، ما میگوییم که نشده است، بعضی هم ادعا میکنند شده است به هر صورت ما در حال انتفاع از سوئیفت نیستیم. به هر دلیلی سنگاندازی کردند.