شهدای ایران:اندیشکده «امریکن اینترپرایز» در گزارشی به قلم «فردریک کیگان» و «جان میلر» به تشریح رویکرد پیشرونده تامین تسلیحات در ایران پرداخته و تداوم این فرآیند را تهدیدی برای حضور آمریکا و متحدانش در خاورمیانه می‌داند.

در این یادداشت آمده است: گزارش‌ها حاکی از آن است که روسیه نهایتا یکی از سیستم‌های پیشرفته دفاع هوایی اس 300 را به ایران تحویل داده است. پیامدهای این اقدام و سایر خریدهای نظامی ایران ما (آمریکا) را به توجه فوری و بیشتر در این زمینه فرا می‌خواند. عملکرد سخت‌افزاری ارتش ایران می‌تواند به زودی خاورمیانه را در آستانه یک رقابت تسلیحاتی قرار داده و متحدان آمریکا در منطقه را برای تهیه تسلیحات پیشرفته ترغیب نماید. همچنین اسرائیل نیز برای توسعه نظامی خود تحریک می‌شود.

مهمتر از همه اینکه چنین وضعیتی غرب را وادار به تغییر رویکرد خود برای مواجهه نظامی احتمالی با ایران و یا آنچه قادر به اجرا در خلیج‌فارس است، می‌سازد. سامانه‌های متحرک سطح به هوای اس-300 با چهار لانچر تنها یکی از نمونه‌ خریدهای نظامی ایران است. این سامانه قادر به شناسایی و هدف‌گیری هواپیماها از فاصله 120 مایلی می‌باشد. ساختار متحرک این سامانه تشخیص (توسط رادارها) و تخریب آن را دشوار ساخته و سرعت و دقت موشک‌هایش، آن را به سلاحی مرگبار بدل کرده است. سامانه اس-300 نخستین به روزرسانی سامانه‌های دفاع موشکی ایران در 40 سال گذشته تاکنون به شمار می‌آید.

اما ایران خواستار تجهیز تسلیحاتی بیشتری است. حسین دهقان، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران در ماه فوریه لیست خرید 6 میلیارد دلاری خود را به مسکو تحویل داد که موشک‌های ضدکشتی یاخونت (Yakhont)، جنگنده بمب‌افکن‌های دوربرد سوخو-30، تانک‌های T-90 و دیگر ادوات نظامی از جمله آنها می‌باشد. به گفته علی‌اکبر ولایتی مشاور رهبری ایران نیز دولت ولادیمیر پوتین با تامین این درخواست‌ها موافقت کرده است.

یاخونت موشک مافوق صوتی است که می‌تواند کشتی‌ها را در فواصل 180 مایلی (280 کیلومتر) یا بیشتر با دقت مورد اصابت قرار دهد. برخی کارشناسان معتقدند روسیه هم‌اکنون این نوع از موشک‌ها را در سوریه مستقر کرده است. استقرار یاخونت در سواحل ایران تمامی کشتی‌های موجود در خلیج‌فارس چه نظامی و چه تجاری را تهدید می‌کند. بعلاوه اینکه نیروی دریایی آمریکا و متحدانش را وادار به تجدیدنظر در خصوص حضور یا عدم‌حضور ناوهای خود در این آب‌ها می‌نماید؛ وضعیتی که توازن‌ قوا در این منطقه را قویا تغییر خواهد داد.

سوخو-30 که ایران درخواست خرید آن را نیز به مسکو ارائه داده سلاحی معادل جنگنده‌های F15E ایگلز است. تحویل آنها نخستین بروزرسانی قابلیت‌های هوایی ایران طی چند دهه اخیر خواهد بود. ایران با برخورداری از تسلیحاتی با برد 750 مایل (1200 کیلومتر)، یعنی فاصله‌ای معادل توان موشک‌های میان‌برد شهاب3، و همچنین سوخو-30 به آسانی توان رویارویی با کشورهای عرب‌زبان حوزه‌ خلیج‌فارس و حتی هواپیماهای آمریکا و متحدانش در منطقه را دارد. این کشور بطور ناگهانی تبدیل به یک قدرت نظامی با سامانه‌های دفاع هوایی پیشرفته و درصد قابل‌توجهی از کنترل دریایی در خلیج‌ فارس و تنگه‌هرمز خواهد شد. تمامی این پیشرفت‌ها در حالی صورت می‌گیرد که موشک‌های بالستیک نیز در داخل این کشور و بدون توجه به قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در حال آزمایش است.

علیرغم مخالفت‌های آمریکا با فروش تسلیحات پیشرفته از روسیه به ایران، تهران چندان نگران نیست و وعده تکمیل تحویل سامانه‌های دفاع هوایی تا پایان سال جاری را مطرح کرده است. این خوش‌بینی چندان هم بی‌اساس نیست. قطعنامه شورای امنیت مجازات خودکاری را برای نقض ممنوعیت معامله تسلیحاتی یا دورزدن این قطعنامه توسط ایران یا روسیه برای آنها تعیین نکرده است. فروش تسلیحات به خودی خود توافق هسته‌ای را نقض نمی‌کند و در نتیجه نمی‌تواند موجب استفاده از ساز و کار «بازگشت تحریم‌ها» گردد.

در چنین شرایطی ایالات‌متحده ناچار است برای اعمال تحریم علیه روسیه یا ایران از ائتلاف جدیدی استفاده کرده و یا بی‌اراده به ادامه اجرای برجام بپردازد. در چنین وضعیتی تعادل نظامی در خاورمیانه نیز در خطر قرار دارد. گرچه وعده واشنگتن برای وتوی فروش سامانه‌های نظامی روسی به ایران امری ضروری است، اما کافی نیست.