رئیس سازمان صدا و سیما گفت:دولت‌ها گمان می‌کنند رسانه ملی یک مجموعه جدا و مستقل از آنهاست که نیازهای دولت‌ها را به شکل واقعی و مطلوب برآورده نمی‌کند.
به گزارش شهدای ایران، محمد سرافراز رئیس رسانه ملی در گفت و گویی به برخی سوالات مهم درباره عملکرد خود در طول یکسال و چهار ماهه فعالیتش پاسخ داد.
*یکی ازمهم‌ترین چالش‌هایی که رسانه ملی در سال‌های اخیر با آن مواجه بوده، بحران مالی و کسری بودجه است که بار‌ها از زبان جنابعالی و دیگر مدیران مطرح شده است که تاثیرات این بحران برمناسبات تولید وحتی وضعیت حقوقی کارمندان سازمان نیز قابل رد یابی است. جنابعالی دلایل و ریشه‌های این بحران مالی را در چه می‌بینید؟
-به نظرم کسری بودجه سازمان دو دلیل عمده دارد؛ یکی نگاه دولت نسبت به رسانه ملی است بدین معنی که معمولا دولت‌ها گمان می‌کنند رسانه ملی یک مجموعه جدا و مستقل از آنهاست که نیازهای دولت‌ها را به شکل واقعی و مطلوب برآورده نمی‌کند، البته این نگرش و مواجهه دولت با رسانه ملی، همواره افت و خیزهایی داشته و به یک شکل واحد نبوده است. در مدت بیش از 20سالی که در سازمان صدا و سیما مشغول هستم، چهار رئیس جمهور را درک و تجربه کردم و در واقع با چهار نوع دولت سرو کار داشتم، اما به نظرم دولت فعلی، هم توقعاتش از صدا و سیما نسبت به دولت‌های قبلی بیشتر است وهم نگاهش به بودجه سازمان، انقباضی و محدود ترازدولت‌های قبلی است. از همان روزهای اولی که مسئولیت سازمان را به عهده گرفتم، سعی کردم به دلیل مصالح نظام با دولت همراهی و کمک کنیم که وظایفش را به درستی انجام دهد. رسانه ملی در این زمینه تلاش بسیار زیادی کرد و موفقیت‌های خوبی هم کسب نمود، حتی در دوره جدید تلاش شد تا حجم بالایی از برنامه‌های زنده برای بازتاب عملکرد دولت طراحی و اختصاص یابد و حتی برای کسانی مثل سخنگوی دولت، تریبون زنده هم فراهم شد که این‌ها در گذشته سابقه نداشته است. مثلا اگر آمار سال 94 را با سال‌های قبل از آن مقاسیه کنیم، متوجه می‌شویم که در این دوره، سازمان امکان و فرصت تریبون به رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت را بیشترداده است ولی مشاهده می‌شود هرچقدر که رسانه ملی، زمان و تریبون بیشتری در اختیار دولت قرار می‌دهد برخی از اعضای هیئت دولت توقعات بیشتری از رسانه ملی را مطرح می‌کنند و بعضا به گونه‌ای رفتار می‌شود که گویی بودجه صدا و سیما در گِرو آن هاست که خب این روش درستی نیست و فشار زیادی را به صدا و سیما وارد کرده است. دلیل دوم به خاطر کمک‌هایی بود که ازسویی دولت قبل به صدا و سیما می‌شد که در بودجه صدا و سیما منظور نمی‌شد، لذا هیچ وقت آمار و رقم بودجه صدا و سیما به شکل واقعی نبود. مثلا قبل ازسال 92 مخارج سازمان دو هزار و هفتصد میلیارد تومان بود که سازمان حدود دو هزار و پانصد میلیارد تومان هزینه کرد در حالی که بودجه مصوب صدا و سیما شامل کمک دولت و درآمدهای سازمان حدود 1800 میلیارد تومان بود، این هم یکی از مشکلات سازمان بود. دولت فعلی هم قول داد که برای سال آینده، بودجه صدا و سیما را واقعی ببیند که متاسفانه این کار را نکرد. این دو دلیل عمده است که موجب فشار مالی بر سازمان صدا و سیما شد.
*آقای دکتر درباره تاثیرات این کسری بودجه بر وظایف ذاتی رسانه کمی توضیح دهید، اینکه این بحران مالی چه اندازه به عنوان عامل بازدارنده بر عملکرد و انجام وظایف رسانه ملی تاثیرگذار است؟
-وقتی یک سازمان رسانه‌ای مانند صداوسیما، با کسری بودجه و کمبود منابع مالی مواجه می‌شود، طبعا نمی‌تواند آن مقداری که لازم و مطلوب است تولیدات داشته باشد که این افت هم جنبه کیفی خواهد داشت و هم کمی. البته تلاش شد که این اتفاق نیفتد. این را هم در نظر بگیرید که با انبوهی از رسانه‌های متخاصم و مخالف با صدا و سیما نیز مواجهه هستیم که تلاش می‌کنند تا ازاعتباررسانه ملی کم کنند، اما خوشبختانه علی رغم مشکلات مالی و فشارهای درونی و بیرونی، تلاش شد تا اعتبار رسانه ملی حفظ شود و ضمن اینکه در مقاطعی یا مواردی مثلا در برخی از شبکه‌ها یا برنامه‌ها، بر این اعتبار افزوده شد که خوشبختانه با افزایش مخاطب هم روبرو شدیم. بی‌شک اگر با مشکلات مالی مواجه نباشیم و بتوانیم نیازهای مالی سازمان را در ابعاد مختلف تولید محتوا و فنی برطرف سازیم، آینده‌ای به مراتب بهتر را برای رسانه ملی شاهد خواهیم بود. رسانه‌ای که خواهد توانست گوی سبقت را از رقبای خود در حوزه‌های تولید و نیز محتوا برباید و امواج شبکه‌های ماهواره‌ای را کم فروغ سازد.
*اخیراً شاهد برخی از اخبار ضد و نقیض در رسانه‌ها و بعضا افکار عمومی درباره افزایش بودجه صدا و سیما و کمک دولت به سازمان هستیم، مثلا برخی از افزایش 35 درصدی بودجه صدا وسیما در سال آینده سخن گفته‌اند، این در حالی است که مسولان رسانه ملی از افزایش ناچیز این بودجه می‌گویند. پاسخ روشن جنابعالی درباره این اخبار و آمار متناقض چیست؟
-به نظرم مدارک و دلایل روشنی وجود دارد و می‌توان با رجوع به عدد و رقم‌های آماری، میزان واقعی افزایش بودجه را اثبات کرد. واقعیت این است که سازمان مدیریت و برنامه ریزی، بودجه جاری صدا و سیما را برای سال آینده حدود 8 درصد اضافه کرده و این در حالی است که دولت اعلام کرده برای افزایش حقوق ومزایای کارکنان دستگاههای دولتی باید تا 12 درصد افزایش حقوق در نظر گرفته شود. با فرض اینکه کمکی که دولت می‌کند صرفا برای تامین و ترمیم حقوق کارکنان باشد بازهم 4 درصد کمتر از مصوبه دولت است و من بار‌ها اعلام کردم که این افزایش 8 درصدی، کفاف تامین حقوق کارکنان و بازنشسته‌های سازمان را هم نمی‌دهد و ما باید مبلغی بر آن اضافه کنیم تا فقط بتوانیم حقوق را پرداخت کنیم، کسری بودجه در حوزه برنامه سازی که جای خود دارد. نکته دیگر اینکه سازمان مدیریت و برنامه ریزی به شکل یکطرفه و دراتاق‌های دربسته، تصمیم گرفته که درآمدهای بازرگانی صدا و سیما را به شدت افزایش بدهد که هم در سال گذشته و هم امسال این اتفاق افتاده است. در واقع وقتی می‌گویند بودجه اضافه شده، به این معنی است که ما را مکلف کردند که مدام درآمدمان را از طریق آگهی‌ها بالا ببریم.
از سویی دیگر، دولت در حالی که خودش در حالت رکود به سر می‌برد و بسیاری از پروژه‌ها تعطیل و نیمه تعطیل یا متوقف است، سازمان صدا و سیما مکلف به افزایش درآمد می‌شود. در واقع سازمان مدیریت و برنامه ریزی می‌تواند درآمد سازمان را 300 درصد اضافه کند و با کمک مالی خودش جمع بزند بعداعلام کندکه بودجه صدا و سیما مثلا 200 درصد اضافه شده است! خب این یک محاسبه غیر منطقی و غیر واقعی است که متاسفانه دو سال است که دارد اتفاق می‌افتد. در قسمت تملک دارایی‌ها نیز امسال تنها یک سوم آنچه که در مجلس تصویب شده به صدا و سیما پرداخت شده است. این در حالی است که رسانه ملی در دوران گذار از تکنولوژی آنالوگ به دیجیتال و توسعه انواع تجهیزات دیجیتال مثل فرستنده‌ها و تبدیل آن به شبکه‌ها از پخش معمولی به پخشHD قرار دارد و برای طی کردن این دوران گذار به بودجه‌های عمرانی کلانی نیاز دارد.
همچنین تکمیل ارسال سیگنال‌های تلویزیونی از طریق فیبر نوری و مواردی دیگر از این قبیل، سازمان را مکلف به انجام توسعه‌های زیرساختی مهمی می‌کند و اهل فن نیز بر ضرورت این تغییرات فنی اذعان دارند ولی متاسفانه در این بخش شاهد کاهش بودجه برای سال آینده هستیم. البته من باور دارم که این مشکلات در مجلس و با همکاری نمایندگان دلسوز حل خواهد شد و مجلس کاملا مطلع است و درک می‌کند که باید پوشش فرستندهای رادیویی و تلویزیونی کامل شود و تجهیزات دیجیتالی جدید نصب گردد تا امکان بهره برداری بهتری فراهم شود. سازمان باید به سمت استقلال بیشتر درحوزه ماهواره و سیگنال رسانی برود که همه این‌ها نیاز رسانه ملی به بودجه عمومی را ضروری می‌سازد.
*صدا و سیما منتقدانی دارد که او را به جانبداری سیاسی متهم می‌کنند که طبق بررسی‌های روابط عمومی سازمان اکثر این انتقاد‌ها ناظر به عملکرد رسانه ملی نسبت به موضوع برجام و توافق هسته‌ای بوده است. شما چه پاسخی در دفاع از عملکرد رسانه ملی نسبت به این انتقاد‌ها دارید؟
-بخشی از نقدهای وارده به عملکرد رسانه بر مبنای طرحی از پیش تعیین شده برای فشار روانی – تبلیغاتی انجام می‌شود که ما آن را واقعی و صادقانه نمی‌دانیم. در زمینه برجام هم همینطور بوده است. قبلا هم توضیح دادیم که سازمان در مقاطعی و به شکل یکطرفه دیدگاه هیئت مذاکره کننده را مطرح می‌کرد. اما از مقطعی که امریکایی‌ها شروع به موضع گیری منفی و فضاسازی درباره برجام کردند، صدا و سیما نیز دیدگاه‌های انتقادی را پخش کرد.
خصوصا اینکه مقام معظم رهبری توصیه‌هایی به هیات مذاکره کننده داشتند و ابراز بی‌اعتمادی نسبت به طرف آمریکایی کردند، که خب ما وظیفه داشتیم آن را تبیین کنیم. ولی عمده انتقاد‌های مطرح شده در صداوسیما در خصوص دیدگاه‌ها و مواضعی بود که از سوی طرف غربی و آمریکایی اعلام می‌شد، منتقدان ما اصرار داشتند که فقط حرف‌ها و مواضع تیم مذاکره کننده پخش شود و به هیچ وجه حرف منتقدان غربی و داخلی پخش نشود که ما آن را قبول نداشتیم و هیچوقت زیربار آن هم نرفتیم. امروز درستی این سیاست و شیوه‌ای که رسانه ملی در پیش گرفته بود، برهمگان روشن است برای اینکه طرف‌های آمریکایی نشان دادند که واقعا قابل اعتماد نیستند و به همه تعهداتشان عمل نمی‌کنند.
در واقع بیشتر در پی ایجاد دوگانگی و دو قطبی کردن جامعه ایران از طریق این اهرم‌ها هستند. به جای اینکه به تعهدات خود عمل کنند به دنبال تخریب و شکاف بین نیروهای سیاسی در داخل هستند. از سویی دیگر تاکید می‌کنم که صدا سیما یک رسانه ملی و فراگیر است که مواضع فراحزبی و فراجناحی دارد. مثلا در پخش اخبار یا برنامه‌های گفتگو محور همیشه تاکید داریم که وقتی پای انتقاد از یک نهاد و سازمانی مطرح است، صاحب و متولی آن باید وارد گفت‌و‌گو شود و نظرش مطرح شود تا یک فضای دو طرفه در اخبار و مباحثه‌ها حاکم شود. البته من به هیچ وجه مدعی نیستم که در این زمینه هیچ اشتباه و خطایی صورت نگرفته و همه اخبار و گزارش‌ها و برنامه‌های ما جانب عدالت و دوسویه بودن را رعایت کرده، اما سیاست کلی ما در رسانه ملی بر بسترسازی عادلانه است. این را هم بگویم که اکثر وزرا و مسئولانی که من می‌شناسم و در جریان دیدگاه آن‌ها هستم، نگاه و موضع منصفانه‌ای نسبت به عملکرد صدا و سیما دارند و در هر مورد اگر سیاست و برنامه‌ای داشتند، صدا و سیما با آن‌ها همکاری و همراهی داشته است. اما برخی که در بیرون از دولت قرار دارند و مشاور هستند، نظرات تندی بر علیه صدا و سیما ابراز می‌کنند. به عنوان مثال باید گفت صدا و سیما تریبون در اختیار این افراد قرار می‌دهد و او پشت همان تریبون نیز می‌گوید که صدا و سیما نظر ما را پخش نمی‌کند! خب کسی که منصف باشد متوجه می‌شود که اینگونه نقد‌ها از سر بی‌انصافی و بی‌اخلاقی است. و از سوی دیگر بیانگر این موضوع است که صداوسیما تریبون در اختیار منتقدان خود نیز قرار می‌دهد.
*در برخی از رسانه‌ها تحلیل‌هایی از این دست ارائه می‌شود که به دلیل افزایش ممنوع التصویر یا ممنوع الکار شدن برخی هنرمندان، آن‌ها جذب شبکه‌های ماهواره‌ای می‌شوند، البته چنین مطالبی بیش از آنکه تحلیل باشد به شایعه نزدیک است، ولی خواستم از زبان شما مرز بین این شایعه و واقعیت را بشنویم. اینکه اگر فردی ممنوع التصویر است رسانه ملی تا چه اندازه در آن نقش داشته و دارد؟
-سیاست سازمان نسبت به هنرمندان جذب حداکثری است و ان‌شاالله در سال آینده ساماندهی جدیدی در این زمینه خواهیم داشت. اولا من به مسئولان مربوطه تاکیدکردم تا همه هنرمندان به ویژه هنرمندانی که از سال‌های گذشته با سازمان همکاری داشتند و قبل از بحران مالی از صدا و سیما طلبکار بودند شناسایی شده و به امورشان رسیدگی شود و طلب‌های آن‌ها پرداخت شود. در خصوص مراودات با هنرمندان نیز یکسری روش‌های جدید را در دست بررسی داریم که وقتی به نتیجه رسید، اعلام خواهیم کرد. باورمان بر این است که باید فضا را به گونه‌ای آماده ساخت که هنرمندان بتوانند در آن و براساس معیار‌های جامعه فعالیت کنند. این خبر سازی‌ها و شایعه پراکنی‌ها نیز بیشتر از سوی سایت‌ها و رسانه‌های بیرونی مطرح می‌شود که خیلی از مطالب آن‌ها واقعی نیست. این را هم بگویم وقتی که مسئولیت رسانه را پذیرفتم، با لیست بلندی از افراد ممنوع التصویر مواجه بودم که از سوی دستگاههای خارج از صدا و سیما توصیه شده بود که آن‌ها در برنامه‌ها حضور پیدا نکنند. بنابراین جلساتی دراین موارد گذاشتیم و پرونده‌ها را بررسی کردیم که متوجه شدم برخی از آن‌ها ایراد دارد، لذا دستور پیگیری دادم که نظرات دستگاه‌هایی که این احکام را صادر کردند، به شکل مکتوب و رسمی گرفته شود تا نسبتش با صدا وسیما مشخص شود وآن‌ها باید مسئولیت نظر خود را بپذیرند. خوشبختانه امروز خیلی از این مشکلات حل شده و ما روابط کاری و دوستانه خوبی با این هنرمندان داریم، هرچند صدا و سیما پایبند به ضوابط و شرایط قانونی در این زمینه است و آن را گوشزد می‌کند و اگر کسانی بخواهند معیار‌ها و ضوابط را رعایت نکنند و از چارچوب‌ها خارج شوند، طبعا سازمان اعمال نظرخواهد کرد.
*از جمله نقدهایی که به عملکرد صدا و سیما می‌شود مربوط به تعدد شبکه‌های تازه تاسیس است که برخی آن را صرفا یک رشد کمی دانسته که موجب افت کیفی برنامه‌ها و بالطبع کاهش مخاطب شده است. نظر جنابعالی نسبت به این انتقاد چیست؟
-بنده قبل از اینکه به عنوان مدیریت رسانه ملی قبول مسئولیت کنم، همواره بر این نکته تاکید داشتم که اگر یک شبکه جدید می‌خواهد راه بیفتد باید زیر ساخت‌های فنی، نیروی انسانی متخصص و کارشناس و پاسخ به این سوال که راه اندازی یک شبکه چقدر می‌تواند خلایی را پر کند، انجام شود و از سویی دیگرمنابع مالی آن نیز تامین شود و بعد اقدام به راه اندازی و تاسیس شبکه شود. به نظرم در یک مقطعی به دلیل نگرانی‌هایی که از گسترش شبکه‌های ماهواره‌ای احساس می‌شد، تاسیس این شبکه‌ها با شتاب زدگی انجام گرفت که همه این ملاحظات درآن رعایت نشده بود. به همین دلیل ما سعی کردیم شبکه‌هایی که ماموریت‌های مشابه‌ای دارند را با هم ادغام کنیم تا بتوانیم از این ظرفیت‌ها بهتر و بهینه‌تر استفاده کنیم و اگر قرار بر تاسیس شبکه جدید است حتما باید این ملاحظات را در نظر بگیریم. در واقع برای راه‌اندازی شبکه جدید 4 اصل باید رعایت شود: 1- نیروی انسانی ماهر و کارآمد؛ 2- زیرساخت فنی و تجهیزات لازم؛ 3- ماموریت مشخص و محدود برای شبکه؛ 4- بودجه لازم. برخی به شبکه تهران اشاره می‌کنند که در این دوره راه‌اندازی شده است، باید بگویم این شبکه همان شبکه HD است که به دلیل وسعت و اهمیت استان تهران تبدیل به شبکه تهران شده است. در واقع، سعی کردیم قبل از انتخابات 7 اسفند این شبکه راه‌اندازی و خلاء آن را پر کنیم. این را هم بگویم شبکه‌هایی که ماموریت‌های مشابه و مخاطب کم دارند در ارزیابی‌های سازمان مورد بررسی قرار می‌گیرند و در صورت لزوم ادغام خواهند شد.
*با توجه به شرایط مالی سازمان و برخی مشکلات در حوزه تولید محتوا، ارزیابی خود را از نیروی انسانی و نیز وضعیت حقوق کارکنان بفرمایید. به اقداماتی که در مسیر بهبود این وضعیت انجام شده نیزاشاره بفرمایید.
-شاید برخی از نیروهای انسانی سازمان توانمندی لازم را نداشته باشند مثل بسیاری از سازمان‌ها و نهادهای دیگر که باید کمک کرد تا ظرفیت‌ها و استعدادهای آن‌ها بالفعل و شکوفا شود، اما صدا و سیما اتفاقا از جمله نهادهایی است که از حضور نیروهای باسواد و خلاق و صاحب ذوق بهره می‌برد که بخشی از آن را در تولید برنامه‌های پرمخاطب شاهد هستیم. در ارتباط با حجیم بودن سازمان و تعداد بالای نیروی انسانی این یک حقیقت است و صدا و سیما یکی از پر کارمند‌ترین نهادهاست، اما از حیث بودجه و نظام حقوقی از دو سال پیش 70 درصد و از امسال هم 14 درصد حقوق‌ها اضافه شده است. امسال نیزعلی رغم تمام مشکلات بودجه‌ای، هر ماه پیش از ورود به ماه جدید حقوق‌ها پرداخت شده است، از جمله در هفته سوم اسفند که حقوق، معوقات و پاداش کارکنان پرداخت شده و این به خاطر تدبیری بوده که سازمان اندیشیده و نگذاشته است حوزه تولید و برنامه سازی و حوزه حقوق ودستمزد آسیب ببیند یا حتی با یک روز تاخیر پرداخت شود. این نکته را هم توضیح دهم وقتی دولت حاضر نیست کمک در حد نیاز ضروری را به سازمان انجام دهد و به حداقل قناعت می‌کند، سازمان به این فکر می‌افتد که درآمدش را اضافه کند. من همیشه این مثال را زدم که کمک دولت به صدا و سیما به اندازه هزینه ایجاد11 کیلومتر از اتوبان تهران ـ شمال است که هنوز به پایان نرسیده است. در واقع کل کمک دولت به صدا و سیما دریک‌سال با توجه به ارزش فرهنگی آن و این همه توقعی که از آن وجود دارد و هزینه‌های بالا در تولید برنامه، خرید تجهیزات ماهواره‌ای و خرید برنامه‌هایی ورزشی در جام جهانی و المپیک و تامین مالی دفا‌تر خارج از کشور و هزاران هزینه ریز و درشت دیگر به اندازه احداث11 کیلومتر از اتوبان تهران ـ شمال است. لذا تلاش کردیم از طریق درآمد زایی و مزایده آگهی تبلیغاتی و بازرگانی این کسری را تامین کنیم. البته برخی این اشکال را مطرح کرده‌اند که با این کار، سازمان آنتن خود را در بخش بازرگانی فروخته است در حالی که هیچ اتفاقی نمی‌افتد، چه الان و چه زمانی که گروهی مزایده را برنده شوند، صدا و سیما طبق ضوابط خودش آن‌ها را بازبینی می‌کند و بر اساس بازبینی و ضوابط خود اجازه پخش به آگهی‌ها را خواهد و اگر نیاز به اصلاح باشد، اعلام می‌شود که اصلاح کنند. از طرف دیگر بار‌ها رئیس جمهور محترم اعلام کرده‌اند که صدا و سیما باید از طریق درآمدزایی، خودش را اداره کند و لذا ما هم مزایده آگهی‌ها را برگزار کردیم تا از طریق قانونی کسب درآمد کنیم، اما عواملی از درون دولت در بانک توسعه‌تعاون مانع آن شدند و نگذاشتند این اتفاق بیفتد. با این حال و با وجود همه این موانع، سازمان از طریق تغییر مقررات داخلی خود برای کسب درآمدهای بازرگانی وارد عمل شد و توانست دریک فرصت کوتاه از اول اسفند ماه درآمدهای لازم را کسب کند و بسیاری از معوقات خود را پرداخت و روی پای خود بایستاد و اهداف و سیاست‌های اصولی خود را ادامه دهد.
*به عنوان آخرین سوال توضیحی مختصر در مورد برنامه‌های نوروزی سال 95 بفرمایید.
-برنامه‌های نوروزی ما به این شکل است که برخی از آن‌ها قبل از تحویل سال به شکل ویژه شروع می‌شود که حداقل شامل سه سریال جدید ایرانی است که از شبکه‌های یک، دو و سه پخش می‌شوند. بعضی از آن‌ها روایت و قصه‌ای طنز دارند. بخشی از برنامه‌های نوروزی ویژه برنامه‌های تحویل سال است که بازهم از سه شبکه یک، دو و سه از ساعت10ـ 11 شب شنبه یعنی یک روز قبل از سال جدید شروع خواهند شد و تا بعد از تحویل سال ادامه دارند که با حضور مجریان شناخته شده وتوانمند تلویزیون روی آنتن می‌روند و هرکدام میهمانان و برنامه‌های ویژه‌ای دارند. در بخش‌های نمایشی، فیلم‌های خارجی و روز دنیا که تولیدات سال گذشته میلادی است و فیلم‌های مطرحی بوده که قابلیت پخش دارند، خریداری و دوبله شده و انشالله در ایام نوروز از شبکه‌های مختلف سیما پخش می‌شوند. چند برنامه ترکیبی جدید نیز تدارک دیده شده که بعضی از آن‌ها قبل از سال شروع شده مثل برنامه «سه ستاره» شبکه سه با اجرای آقای احسان علیخانی که مردم ومخاطبان از طریق نظرسنجی و رای گیری، بهترین برنامه‌های سال گذشته تلویزیون را انتخاب می‌کنند. همچنین مسابقه‌های متنوعی تدارک دیده شده که برخی از قبل پخش می‌شده اما به شکل ویژه در نوروز ارائه می‌شوند و برخی نیز برنامه‌های جدید هستند که برای اولین بار پخش خواهند شد. برای مخاطب کودک و نوجوان نیز برنامه‌های جدید و ویژه عید نوروز در نظر گرفته شده که در این ایام پخش خواهد شد. شبکه مستند نیز با یکسری برنامه ویژه و جذاب به استقبال نوروز خواهد رفت. همچنین این شبکه قرار است به شکل HD در ایام نوروز به پخش برنامه‌های خود بپردازد و مردم می‌توانند برنامه‌های ویژه این شبکه را با کیفیت تصویری بالایی مشاهده کنند. سری جدید برنامه خندوانه نیز قبل از سال جدید هر شب از شبکه نسیم روی آنتن خواهد رفت. البته برنامه خندوانه پنج شب در هفته پخش خواهد شد و روزهای پنچشنبه و جمعه به جای آن، برنامه دورهمی به کارگردانی مهران مدیری پخش می‌شود.
*یکی ازمهم‌ترین چالش‌هایی که رسانه ملی در سال‌های اخیر با آن مواجه بوده، بحران مالی و کسری بودجه است که بار‌ها از زبان جنابعالی و دیگر مدیران مطرح شده است که تاثیرات این بحران برمناسبات تولید وحتی وضعیت حقوقی کارمندان سازمان نیز قابل رد یابی است. جنابعالی دلایل و ریشه‌های این بحران مالی را در چه می‌بینید؟
-به نظرم کسری بودجه سازمان دو دلیل عمده دارد؛ یکی نگاه دولت نسبت به رسانه ملی است بدین معنی که معمولا دولت‌ها گمان می‌کنند رسانه ملی یک مجموعه جدا و مستقل از آنهاست که نیازهای دولت‌ها را به شکل واقعی و مطلوب برآورده نمی‌کند، البته این نگرش و مواجهه دولت با رسانه ملی، همواره افت و خیزهایی داشته و به یک شکل واحد نبوده است. در مدت بیش از 20سالی که در سازمان صدا و سیما مشغول هستم، چهار رئیس جمهور را درک و تجربه کردم و در واقع با چهار نوع دولت سرو کار داشتم، اما به نظرم دولت فعلی، هم توقعاتش از صدا و سیما نسبت به دولت‌های قبلی بیشتر است وهم نگاهش به بودجه سازمان، انقباضی و محدود ترازدولت‌های قبلی است. از همان روزهای اولی که مسئولیت سازمان را به عهده گرفتم، سعی کردم به دلیل مصالح نظام با دولت همراهی و کمک کنیم که وظایفش را به درستی انجام دهد. رسانه ملی در این زمینه تلاش بسیار زیادی کرد و موفقیت‌های خوبی هم کسب نمود، حتی در دوره جدید تلاش شد تا حجم بالایی از برنامه‌های زنده برای بازتاب عملکرد دولت طراحی و اختصاص یابد و حتی برای کسانی مثل سخنگوی دولت، تریبون زنده هم فراهم شد که این‌ها در گذشته سابقه نداشته است. مثلا اگر آمار سال 94 را با سال‌های قبل از آن مقاسیه کنیم، متوجه می‌شویم که در این دوره، سازمان امکان و فرصت تریبون به رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت را بیشترداده است ولی مشاهده می‌شود هرچقدر که رسانه ملی، زمان و تریبون بیشتری در اختیار دولت قرار می‌دهد برخی از اعضای هیئت دولت توقعات بیشتری از رسانه ملی را مطرح می‌کنند و بعضا به گونه‌ای رفتار می‌شود که گویی بودجه صدا و سیما در گِرو آن هاست که خب این روش درستی نیست و فشار زیادی را به صدا و سیما وارد کرده است. دلیل دوم به خاطر کمک‌هایی بود که ازسویی دولت قبل به صدا و سیما می‌شد که در بودجه صدا و سیما منظور نمی‌شد، لذا هیچ وقت آمار و رقم بودجه صدا و سیما به شکل واقعی نبود. مثلا قبل ازسال 92 مخارج سازمان دو هزار و هفتصد میلیارد تومان بود که سازمان حدود دو هزار و پانصد میلیارد تومان هزینه کرد در حالی که بودجه مصوب صدا و سیما شامل کمک دولت و درآمدهای سازمان حدود 1800 میلیارد تومان بود، این هم یکی از مشکلات سازمان بود. دولت فعلی هم قول داد که برای سال آینده، بودجه صدا و سیما را واقعی ببیند که متاسفانه این کار را نکرد. این دو دلیل عمده است که موجب فشار مالی بر سازمان صدا و سیما شد.
*آقای دکتر درباره تاثیرات این کسری بودجه بر وظایف ذاتی رسانه کمی توضیح دهید، اینکه این بحران مالی چه اندازه به عنوان عامل بازدارنده بر عملکرد و انجام وظایف رسانه ملی تاثیرگذار است؟
-وقتی یک سازمان رسانه‌ای مانند صداوسیما، با کسری بودجه و کمبود منابع مالی مواجه می‌شود، طبعا نمی‌تواند آن مقداری که لازم و مطلوب است تولیدات داشته باشد که این افت هم جنبه کیفی خواهد داشت و هم کمی. البته تلاش شد که این اتفاق نیفتد. این را هم در نظر بگیرید که با انبوهی از رسانه‌های متخاصم و مخالف با صدا و سیما نیز مواجهه هستیم که تلاش می‌کنند تا ازاعتباررسانه ملی کم کنند، اما خوشبختانه علی رغم مشکلات مالی و فشارهای درونی و بیرونی، تلاش شد تا اعتبار رسانه ملی حفظ شود و ضمن اینکه در مقاطعی یا مواردی مثلا در برخی از شبکه‌ها یا برنامه‌ها، بر این اعتبار افزوده شد که خوشبختانه با افزایش مخاطب هم روبرو شدیم. بی‌شک اگر با مشکلات مالی مواجه نباشیم و بتوانیم نیازهای مالی سازمان را در ابعاد مختلف تولید محتوا و فنی برطرف سازیم، آینده‌ای به مراتب بهتر را برای رسانه ملی شاهد خواهیم بود. رسانه‌ای که خواهد توانست گوی سبقت را از رقبای خود در حوزه‌های تولید و نیز محتوا برباید و امواج شبکه‌های ماهواره‌ای را کم فروغ سازد.
*اخیراً شاهد برخی از اخبار ضد و نقیض در رسانه‌ها و بعضا افکار عمومی درباره افزایش بودجه صدا و سیما و کمک دولت به سازمان هستیم، مثلا برخی از افزایش 35 درصدی بودجه صدا وسیما در سال آینده سخن گفته‌اند، این در حالی است که مسولان رسانه ملی از افزایش ناچیز این بودجه می‌گویند. پاسخ روشن جنابعالی درباره این اخبار و آمار متناقض چیست؟
-به نظرم مدارک و دلایل روشنی وجود دارد و می‌توان با رجوع به عدد و رقم‌های آماری، میزان واقعی افزایش بودجه را اثبات کرد. واقعیت این است که سازمان مدیریت و برنامه ریزی، بودجه جاری صدا و سیما را برای سال آینده حدود 8 درصد اضافه کرده و این در حالی است که دولت اعلام کرده برای افزایش حقوق ومزایای کارکنان دستگاههای دولتی باید تا 12 درصد افزایش حقوق در نظر گرفته شود. با فرض اینکه کمکی که دولت می‌کند صرفا برای تامین و ترمیم حقوق کارکنان باشد بازهم 4 درصد کمتر از مصوبه دولت است و من بار‌ها اعلام کردم که این افزایش 8 درصدی، کفاف تامین حقوق کارکنان و بازنشسته‌های سازمان را هم نمی‌دهد و ما باید مبلغی بر آن اضافه کنیم تا فقط بتوانیم حقوق را پرداخت کنیم، کسری بودجه در حوزه برنامه سازی که جای خود دارد. نکته دیگر اینکه سازمان مدیریت و برنامه ریزی به شکل یکطرفه و دراتاق‌های دربسته، تصمیم گرفته که درآمدهای بازرگانی صدا و سیما را به شدت افزایش بدهد که هم در سال گذشته و هم امسال این اتفاق افتاده است. در واقع وقتی می‌گویند بودجه اضافه شده، به این معنی است که ما را مکلف کردند که مدام درآمدمان را از طریق آگهی‌ها بالا ببریم.
از سویی دیگر، دولت در حالی که خودش در حالت رکود به سر می‌برد و بسیاری از پروژه‌ها تعطیل و نیمه تعطیل یا متوقف است، سازمان صدا و سیما مکلف به افزایش درآمد می‌شود. در واقع سازمان مدیریت و برنامه ریزی می‌تواند درآمد سازمان را 300 درصد اضافه کند و با کمک مالی خودش جمع بزند بعداعلام کندکه بودجه صدا و سیما مثلا 200 درصد اضافه شده است! خب این یک محاسبه غیر منطقی و غیر واقعی است که متاسفانه دو سال است که دارد اتفاق می‌افتد. در قسمت تملک دارایی‌ها نیز امسال تنها یک سوم آنچه که در مجلس تصویب شده به صدا و سیما پرداخت شده است. این در حالی است که رسانه ملی در دوران گذار از تکنولوژی آنالوگ به دیجیتال و توسعه انواع تجهیزات دیجیتال مثل فرستنده‌ها و تبدیل آن به شبکه‌ها از پخش معمولی به پخشHD قرار دارد و برای طی کردن این دوران گذار به بودجه‌های عمرانی کلانی نیاز دارد.
همچنین تکمیل ارسال سیگنال‌های تلویزیونی از طریق فیبر نوری و مواردی دیگر از این قبیل، سازمان را مکلف به انجام توسعه‌های زیرساختی مهمی می‌کند و اهل فن نیز بر ضرورت این تغییرات فنی اذعان دارند ولی متاسفانه در این بخش شاهد کاهش بودجه برای سال آینده هستیم. البته من باور دارم که این مشکلات در مجلس و با همکاری نمایندگان دلسوز حل خواهد شد و مجلس کاملا مطلع است و درک می‌کند که باید پوشش فرستندهای رادیویی و تلویزیونی کامل شود و تجهیزات دیجیتالی جدید نصب گردد تا امکان بهره برداری بهتری فراهم شود. سازمان باید به سمت استقلال بیشتر درحوزه ماهواره و سیگنال رسانی برود که همه این‌ها نیاز رسانه ملی به بودجه عمومی را ضروری می‌سازد.
*صدا و سیما منتقدانی دارد که او را به جانبداری سیاسی متهم می‌کنند که طبق بررسی‌های روابط عمومی سازمان اکثر این انتقاد‌ها ناظر به عملکرد رسانه ملی نسبت به موضوع برجام و توافق هسته‌ای بوده است. شما چه پاسخی در دفاع از عملکرد رسانه ملی نسبت به این انتقاد‌ها دارید؟
-بخشی از نقدهای وارده به عملکرد رسانه بر مبنای طرحی از پیش تعیین شده برای فشار روانی – تبلیغاتی انجام می‌شود که ما آن را واقعی و صادقانه نمی‌دانیم. در زمینه برجام هم همینطور بوده است. قبلا هم توضیح دادیم که سازمان در مقاطعی و به شکل یکطرفه دیدگاه هیئت مذاکره کننده را مطرح می‌کرد. اما از مقطعی که امریکایی‌ها شروع به موضع گیری منفی و فضاسازی درباره برجام کردند، صدا و سیما نیز دیدگاه‌های انتقادی را پخش کرد.
خصوصا اینکه مقام معظم رهبری توصیه‌هایی به هیات مذاکره کننده داشتند و ابراز بی‌اعتمادی نسبت به طرف آمریکایی کردند، که خب ما وظیفه داشتیم آن را تبیین کنیم. ولی عمده انتقاد‌های مطرح شده در صداوسیما در خصوص دیدگاه‌ها و مواضعی بود که از سوی طرف غربی و آمریکایی اعلام می‌شد، منتقدان ما اصرار داشتند که فقط حرف‌ها و مواضع تیم مذاکره کننده پخش شود و به هیچ وجه حرف منتقدان غربی و داخلی پخش نشود که ما آن را قبول نداشتیم و هیچوقت زیربار آن هم نرفتیم. امروز درستی این سیاست و شیوه‌ای که رسانه ملی در پیش گرفته بود، برهمگان روشن است برای اینکه طرف‌های آمریکایی نشان دادند که واقعا قابل اعتماد نیستند و به همه تعهداتشان عمل نمی‌کنند.
در واقع بیشتر در پی ایجاد دوگانگی و دو قطبی کردن جامعه ایران از طریق این اهرم‌ها هستند. به جای اینکه به تعهدات خود عمل کنند به دنبال تخریب و شکاف بین نیروهای سیاسی در داخل هستند. از سویی دیگر تاکید می‌کنم که صدا سیما یک رسانه ملی و فراگیر است که مواضع فراحزبی و فراجناحی دارد. مثلا در پخش اخبار یا برنامه‌های گفتگو محور همیشه تاکید داریم که وقتی پای انتقاد از یک نهاد و سازمانی مطرح است، صاحب و متولی آن باید وارد گفت‌و‌گو شود و نظرش مطرح شود تا یک فضای دو طرفه در اخبار و مباحثه‌ها حاکم شود. البته من به هیچ وجه مدعی نیستم که در این زمینه هیچ اشتباه و خطایی صورت نگرفته و همه اخبار و گزارش‌ها و برنامه‌های ما جانب عدالت و دوسویه بودن را رعایت کرده، اما سیاست کلی ما در رسانه ملی بر بسترسازی عادلانه است. این را هم بگویم که اکثر وزرا و مسئولانی که من می‌شناسم و در جریان دیدگاه آن‌ها هستم، نگاه و موضع منصفانه‌ای نسبت به عملکرد صدا و سیما دارند و در هر مورد اگر سیاست و برنامه‌ای داشتند، صدا و سیما با آن‌ها همکاری و همراهی داشته است. اما برخی که در بیرون از دولت قرار دارند و مشاور هستند، نظرات تندی بر علیه صدا و سیما ابراز می‌کنند. به عنوان مثال باید گفت صدا و سیما تریبون در اختیار این افراد قرار می‌دهد و او پشت همان تریبون نیز می‌گوید که صدا و سیما نظر ما را پخش نمی‌کند! خب کسی که منصف باشد متوجه می‌شود که اینگونه نقد‌ها از سر بی‌انصافی و بی‌اخلاقی است. و از سوی دیگر بیانگر این موضوع است که صداوسیما تریبون در اختیار منتقدان خود نیز قرار می‌دهد.
*در برخی از رسانه‌ها تحلیل‌هایی از این دست ارائه می‌شود که به دلیل افزایش ممنوع التصویر یا ممنوع الکار شدن برخی هنرمندان، آن‌ها جذب شبکه‌های ماهواره‌ای می‌شوند، البته چنین مطالبی بیش از آنکه تحلیل باشد به شایعه نزدیک است، ولی خواستم از زبان شما مرز بین این شایعه و واقعیت را بشنویم. اینکه اگر فردی ممنوع التصویر است رسانه ملی تا چه اندازه در آن نقش داشته و دارد؟
-سیاست سازمان نسبت به هنرمندان جذب حداکثری است و ان‌شاالله در سال آینده ساماندهی جدیدی در این زمینه خواهیم داشت. اولا من به مسئولان مربوطه تاکیدکردم تا همه هنرمندان به ویژه هنرمندانی که از سال‌های گذشته با سازمان همکاری داشتند و قبل از بحران مالی از صدا و سیما طلبکار بودند شناسایی شده و به امورشان رسیدگی شود و طلب‌های آن‌ها پرداخت شود. در خصوص مراودات با هنرمندان نیز یکسری روش‌های جدید را در دست بررسی داریم که وقتی به نتیجه رسید، اعلام خواهیم کرد. باورمان بر این است که باید فضا را به گونه‌ای آماده ساخت که هنرمندان بتوانند در آن و براساس معیار‌های جامعه فعالیت کنند. این خبر سازی‌ها و شایعه پراکنی‌ها نیز بیشتر از سوی سایت‌ها و رسانه‌های بیرونی مطرح می‌شود که خیلی از مطالب آن‌ها واقعی نیست. این را هم بگویم وقتی که مسئولیت رسانه را پذیرفتم، با لیست بلندی از افراد ممنوع التصویر مواجه بودم که از سوی دستگاههای خارج از صدا و سیما توصیه شده بود که آن‌ها در برنامه‌ها حضور پیدا نکنند. بنابراین جلساتی دراین موارد گذاشتیم و پرونده‌ها را بررسی کردیم که متوجه شدم برخی از آن‌ها ایراد دارد، لذا دستور پیگیری دادم که نظرات دستگاه‌هایی که این احکام را صادر کردند، به شکل مکتوب و رسمی گرفته شود تا نسبتش با صدا وسیما مشخص شود وآن‌ها باید مسئولیت نظر خود را بپذیرند. خوشبختانه امروز خیلی از این مشکلات حل شده و ما روابط کاری و دوستانه خوبی با این هنرمندان داریم، هرچند صدا و سیما پایبند به ضوابط و شرایط قانونی در این زمینه است و آن را گوشزد می‌کند و اگر کسانی بخواهند معیار‌ها و ضوابط را رعایت نکنند و از چارچوب‌ها خارج شوند، طبعا سازمان اعمال نظرخواهد کرد.
*از جمله نقدهایی که به عملکرد صدا و سیما می‌شود مربوط به تعدد شبکه‌های تازه تاسیس است که برخی آن را صرفا یک رشد کمی دانسته که موجب افت کیفی برنامه‌ها و بالطبع کاهش مخاطب شده است. نظر جنابعالی نسبت به این انتقاد چیست؟
-بنده قبل از اینکه به عنوان مدیریت رسانه ملی قبول مسئولیت کنم، همواره بر این نکته تاکید داشتم که اگر یک شبکه جدید می‌خواهد راه بیفتد باید زیر ساخت‌های فنی، نیروی انسانی متخصص و کارشناس و پاسخ به این سوال که راه اندازی یک شبکه چقدر می‌تواند خلایی را پر کند، انجام شود و از سویی دیگرمنابع مالی آن نیز تامین شود و بعد اقدام به راه اندازی و تاسیس شبکه شود. به نظرم در یک مقطعی به دلیل نگرانی‌هایی که از گسترش شبکه‌های ماهواره‌ای احساس می‌شد، تاسیس این شبکه‌ها با شتاب زدگی انجام گرفت که همه این ملاحظات درآن رعایت نشده بود. به همین دلیل ما سعی کردیم شبکه‌هایی که ماموریت‌های مشابه‌ای دارند را با هم ادغام کنیم تا بتوانیم از این ظرفیت‌ها بهتر و بهینه‌تر استفاده کنیم و اگر قرار بر تاسیس شبکه جدید است حتما باید این ملاحظات را در نظر بگیریم. در واقع برای راه‌اندازی شبکه جدید 4 اصل باید رعایت شود: 1- نیروی انسانی ماهر و کارآمد؛ 2- زیرساخت فنی و تجهیزات لازم؛ 3- ماموریت مشخص و محدود برای شبکه؛ 4- بودجه لازم. برخی به شبکه تهران اشاره می‌کنند که در این دوره راه‌اندازی شده است، باید بگویم این شبکه همان شبکه HD است که به دلیل وسعت و اهمیت استان تهران تبدیل به شبکه تهران شده است. در واقع، سعی کردیم قبل از انتخابات 7 اسفند این شبکه راه‌اندازی و خلاء آن را پر کنیم. این را هم بگویم شبکه‌هایی که ماموریت‌های مشابه و مخاطب کم دارند در ارزیابی‌های سازمان مورد بررسی قرار می‌گیرند و در صورت لزوم ادغام خواهند شد.
*با توجه به شرایط مالی سازمان و برخی مشکلات در حوزه تولید محتوا، ارزیابی خود را از نیروی انسانی و نیز وضعیت حقوق کارکنان بفرمایید. به اقداماتی که در مسیر بهبود این وضعیت انجام شده نیزاشاره بفرمایید.
-شاید برخی از نیروهای انسانی سازمان توانمندی لازم را نداشته باشند مثل بسیاری از سازمان‌ها و نهادهای دیگر که باید کمک کرد تا ظرفیت‌ها و استعدادهای آن‌ها بالفعل و شکوفا شود، اما صدا و سیما اتفاقا از جمله نهادهایی است که از حضور نیروهای باسواد و خلاق و صاحب ذوق بهره می‌برد که بخشی از آن را در تولید برنامه‌های پرمخاطب شاهد هستیم. در ارتباط با حجیم بودن سازمان و تعداد بالای نیروی انسانی این یک حقیقت است و صدا و سیما یکی از پر کارمند‌ترین نهادهاست، اما از حیث بودجه و نظام حقوقی از دو سال پیش 70 درصد و از امسال هم 14 درصد حقوق‌ها اضافه شده است. امسال نیزعلی رغم تمام مشکلات بودجه‌ای، هر ماه پیش از ورود به ماه جدید حقوق‌ها پرداخت شده است، از جمله در هفته سوم اسفند که حقوق، معوقات و پاداش کارکنان پرداخت شده و این به خاطر تدبیری بوده که سازمان اندیشیده و نگذاشته است حوزه تولید و برنامه سازی و حوزه حقوق ودستمزد آسیب ببیند یا حتی با یک روز تاخیر پرداخت شود. این نکته را هم توضیح دهم وقتی دولت حاضر نیست کمک در حد نیاز ضروری را به سازمان انجام دهد و به حداقل قناعت می‌کند، سازمان به این فکر می‌افتد که درآمدش را اضافه کند. من همیشه این مثال را زدم که کمک دولت به صدا و سیما به اندازه هزینه ایجاد11 کیلومتر از اتوبان تهران ـ شمال است که هنوز به پایان نرسیده است. در واقع کل کمک دولت به صدا و سیما دریک‌سال با توجه به ارزش فرهنگی آن و این همه توقعی که از آن وجود دارد و هزینه‌های بالا در تولید برنامه، خرید تجهیزات ماهواره‌ای و خرید برنامه‌هایی ورزشی در جام جهانی و المپیک و تامین مالی دفا‌تر خارج از کشور و هزاران هزینه ریز و درشت دیگر به اندازه احداث11 کیلومتر از اتوبان تهران ـ شمال است. لذا تلاش کردیم از طریق درآمد زایی و مزایده آگهی تبلیغاتی و بازرگانی این کسری را تامین کنیم. البته برخی این اشکال را مطرح کرده‌اند که با این کار، سازمان آنتن خود را در بخش بازرگانی فروخته است در حالی که هیچ اتفاقی نمی‌افتد، چه الان و چه زمانی که گروهی مزایده را برنده شوند، صدا و سیما طبق ضوابط خودش آن‌ها را بازبینی می‌کند و بر اساس بازبینی و ضوابط خود اجازه پخش به آگهی‌ها را خواهد و اگر نیاز به اصلاح باشد، اعلام می‌شود که اصلاح کنند. از طرف دیگر بار‌ها رئیس جمهور محترم اعلام کرده‌اند که صدا و سیما باید از طریق درآمدزایی، خودش را اداره کند و لذا ما هم مزایده آگهی‌ها را برگزار کردیم تا از طریق قانونی کسب درآمد کنیم، اما عواملی از درون دولت در بانک توسعه‌تعاون مانع آن شدند و نگذاشتند این اتفاق بیفتد. با این حال و با وجود همه این موانع، سازمان از طریق تغییر مقررات داخلی خود برای کسب درآمدهای بازرگانی وارد عمل شد و توانست دریک فرصت کوتاه از اول اسفند ماه درآمدهای لازم را کسب کند و بسیاری از معوقات خود را پرداخت و روی پای خود بایستاد و اهداف و سیاست‌های اصولی خود را ادامه دهد.
*به عنوان آخرین سوال توضیحی مختصر در مورد برنامه‌های نوروزی سال 95 بفرمایید.
-برنامه‌های نوروزی ما به این شکل است که برخی از آن‌ها قبل از تحویل سال به شکل ویژه شروع می‌شود که حداقل شامل سه سریال جدید ایرانی است که از شبکه‌های یک، دو و سه پخش می‌شوند. بعضی از آن‌ها روایت و قصه‌ای طنز دارند. بخشی از برنامه‌های نوروزی ویژه برنامه‌های تحویل سال است که بازهم از سه شبکه یک، دو و سه از ساعت10ـ 11 شب شنبه یعنی یک روز قبل از سال جدید شروع خواهند شد و تا بعد از تحویل سال ادامه دارند که با حضور مجریان شناخته شده وتوانمند تلویزیون روی آنتن می‌روند و هرکدام میهمانان و برنامه‌های ویژه‌ای دارند. در بخش‌های نمایشی، فیلم‌های خارجی و روز دنیا که تولیدات سال گذشته میلادی است و فیلم‌های مطرحی بوده که قابلیت پخش دارند، خریداری و دوبله شده و انشالله در ایام نوروز از شبکه‌های مختلف سیما پخش می‌شوند. چند برنامه ترکیبی جدید نیز تدارک دیده شده که بعضی از آن‌ها قبل از سال شروع شده مثل برنامه «سه ستاره» شبکه سه با اجرای آقای احسان علیخانی که مردم ومخاطبان از طریق نظرسنجی و رای گیری، بهترین برنامه‌های سال گذشته تلویزیون را انتخاب می‌کنند. همچنین مسابقه‌های متنوعی تدارک دیده شده که برخی از قبل پخش می‌شده اما به شکل ویژه در نوروز ارائه می‌شوند و برخی نیز برنامه‌های جدید هستند که برای اولین بار پخش خواهند شد. برای مخاطب کودک و نوجوان نیز برنامه‌های جدید و ویژه عید نوروز در نظر گرفته شده که در این ایام پخش خواهد شد. شبکه مستند نیز با یکسری برنامه ویژه و جذاب به استقبال نوروز خواهد رفت. همچنین این شبکه قرار است به شکل HD در ایام نوروز به پخش برنامه‌های خود بپردازد و مردم می‌توانند برنامه‌های ویژه این شبکه را با کیفیت تصویری بالایی مشاهده کنند. سری جدید برنامه خندوانه نیز قبل از سال جدید هر شب از شبکه نسیم روی آنتن خواهد رفت. البته برنامه خندوانه پنج شب در هفته پخش خواهد شد و روزهای پنچشنبه و جمعه به جای آن، برنامه دورهمی به کارگردانی مهران مدیری پخش می‌شود.
