درخواست عجيب بنياد سينمايي فارابي از يك فيلمساز براي گنجاندن كاراكتر يك مجرم حوادث سال 88 باعث شد تا يك فيلمنامه به توليد نرسد.
شهدای ایران:درخواست عجيب بنياد سينمايي فارابي از يك فيلمساز براي گنجاندن كاراكتر يك مجرم حوادث سال 88 باعث شد تا يك فيلمنامه به توليد نرسد.
فارابي نهادي دولتي و متولي حمايت از توليد فيلمهاي سينمايي در كشورمان است. سابقه طولاني فارابي در حمايت از توليدات سينماي ايران باعث شده تا اين نهاد مرجعي مطمئن براي ساخت فيلم و پشتيباني از توليدات مهم سينماي كشور باشد. در طول سنوات برگزاري جشنواره فيلم فجر نيز غالباً فيلمهاي توليدي فارابي يا آثاري كه با حمايت اين نهاد توليد شدهاند جوايز اصلي جشنواره را به خود اختصاص دادهاند.
گره زدن فراموش شدگان به فتنه
در حالي كه غالباً گفته ميشود فارابي در قبال توليداتي كه مفاهيم ضد ملي دارند مقاومت ميكند، نادر طريقت كارگردان سينما در گفتوگويي از درخواست عجيب فارابي از اين فيلمساز سخن گفته كه با نفس حضور فارابي در تعارض است.
طريقت در گفتوگو با «نسيم» با اشاره به عدم حمايت فارابي از توليد فيلم سينمايي « فراموش شدگان» ميگويد:در فيلمنامه يك كاراكتر مستندساز وجود دارد كه شوراي فيلمنامه فارابي از ما خواست اين مستندساز را تبديل به مستندسازي كنيم كه در جريان حوادث انتخاباتي دستگير شده و به زندان رفته است(!) اما من زيربار نرفتم و گفتم اين كار را نميكنم چون خاستگاه كاراكتر جاي ديگري است و به جز آن خودم هم آدم سياسي نيستم كه وارد اين بازيها شوم. اينجا بود كه كليد اختلاف با فارابي زده شد و ادامه پيدا كرد.
اين كارگردان اضافه ميكند: با اشاره به اينكه فارابي از وي خواسته بود فيلمنامه به شخص معتمد اين سازمان براي بازنويسي ارائه شود، بعد از آنكه زيربار تغيير كاراكتر مستندساز نرفتم فارابي از من خواست يك نفر را به عنوان بازنويس فيلمنامه معرفي كنم و من هم مهدي سجادهچي را معرفي كردم و فارابي هم قبول كرد. فارابي فيلمنامه «فراموش شدگان» را 20 ميليون تومان از من خريد و من هم عين اين 20 ميليون را به سجادهچي دادم تا فيلمنامه را بازنويسي كند. وي ادامه ميدهد: فيلمنامه مجدداً بازنويسي شد و به فارابي ارائه شد اما اين بار مديران فارابي تغيير كردند و محمدرضا جعفري جلوه از فارابي رفت و تيم جديد نيز كلاً فيلمنامه را رد كردند!
نادر طريقت با اشاره به اينكه بعد از دو سال وقتي كه صرف پيشبرد «فراموش شدگان» شده بود با حضور مديران جديد فارابي با پيشنهادي عجيب از سوي مديران اين نهاد روبهرو شد. وي ميگويد: فارابي گفت، 100 ميليون تومان وام بلاعوض به شما ميدهيم كه بروي هر چه دلت خواست بسازي اما من گفتم شما هنوز نادر طريقت را نميشناسيد. من آدمي نيستم كه از اين پولها به خانه ببرم و خيلي راحت قيد اين 100 ميليون را هم زدم.
معناي سينماي اميد اين است؟!
ادعايي كه طريقت در اين گفتوگو بيان كرده در صورت صحت ميتواند آبروريزيای براي سازمان سينمايي باشد كه قرار است سينماي ايران را به سمت اميد و اميدواري سوق دهد.
هرگاه در سينماي ايران صحبت از فيلمهاي سياهنما ميشود فارابي خود را از ماجرا مبرا ميداند و سريعاً فيلمهايي كه با بودجه بخش خصوصي! ساخته شدهاند را پيش ميكشد كه فيلمساز براي ديده شدن فيلمش سراغ موضوعات مورد پسند جشنوارههاي خارجي رفته يا مانند اشتباهي كه در «يك خانواده محترم » رخ داد فيلم توسط نهادي غير از فارابي ساخته شده است. اما اكنون بايد از مديران اين نهاد پرسيد گنجاندن مستندساز زنداني حوادث سال 88 بر چه اساسي شكل گرفته است؟!
اشاره نادر طريقت به دوران مديريت جعفري جلوه در فارابي و اينكه در آن زمان اين درخواست مطرح شده، در حالي است كه ايوبي رئيس سازمان سينمايي در مراسم معارفه جعفري جلوه گفته بود: بنياد سينمايي فارابي در دسترسي به سينماي اميد جايگاه والايي دارد و رصدخانه فكري و ملجأ و پناهگاه هنرمندان است. سينماي ايران امروز نياز به پاتوقهاي فكري دارد و اميدوارم فارابي هم در ايجاد اين پاتوقهاي فكري كمك كند. پاتوقهايي كه فضا را براي نقد دوستانه فراهم كند و در فضاهاي درست بتوان انديشه را به نقد گذاشت. رئيس سازمان سينمايي همچنين از جعفري جلوه خواسته بود تا «با مشي اعتدالي و تدبير، روند سينماي ايران را پيش ببرد». در اين مراسم جعفري جلوه نيز طي سخنراني درباره جايگاه فارابي گفت: بنياد فارابي كارآمد يعني چه؟ آيا كارآمدي در بسط انحصار و تصديگري و ايفاي نقش به جاي اهالي و رقابت با ايشان است؟ يا كارآمدي يعني شكل دادن مؤثر زنجيرهاي از حمايتها در همه چرخه عمل سينماي ملي از پيش سينما و سينما تا پس از سينما.
از ايجاد فضاي فرهنگي و هويتي و كريدوري براي رؤيت خود و باور خويش و اعتماد به فرهنگ و هويت ما تا بسترسازي براي نظريهپردازي و تلاش براي تدوين مباني نظري و زيبايي شناختي خودي و گفتمان سينماي ملي، تا فعالسازي سامانه نشر درباره سينما در طيف رسانههاي قديم و جديد و در همه گستره علمي، فني، هنري و اقتصادي اين هنر - صنعت - رسانه برتر... اگر ادعاي نادر طريقت را قبول كنيم عملكرد بنياد سينمايي فارابي نه با درخواست رئيس سازمان سينمايي از مديرعامل وقت و نه با گفتماني كه جعفري جلوه در فارابي به دنبال آن بوده است، همسان در نميآيد.
عدم نظارت صحيح بر توليدات سينمايي كشور اكنون به عدم نظارت بر نهادهاي حمايتي سينما تعميم داده شده و بايد فكري براي ارگانهايي كرد كه با پول بيتالمال در حال دامن زدن به اختلافها و روشن نگه داشتن آتش فتنه هستند.
*جوان
فارابي نهادي دولتي و متولي حمايت از توليد فيلمهاي سينمايي در كشورمان است. سابقه طولاني فارابي در حمايت از توليدات سينماي ايران باعث شده تا اين نهاد مرجعي مطمئن براي ساخت فيلم و پشتيباني از توليدات مهم سينماي كشور باشد. در طول سنوات برگزاري جشنواره فيلم فجر نيز غالباً فيلمهاي توليدي فارابي يا آثاري كه با حمايت اين نهاد توليد شدهاند جوايز اصلي جشنواره را به خود اختصاص دادهاند.
گره زدن فراموش شدگان به فتنه
در حالي كه غالباً گفته ميشود فارابي در قبال توليداتي كه مفاهيم ضد ملي دارند مقاومت ميكند، نادر طريقت كارگردان سينما در گفتوگويي از درخواست عجيب فارابي از اين فيلمساز سخن گفته كه با نفس حضور فارابي در تعارض است.
طريقت در گفتوگو با «نسيم» با اشاره به عدم حمايت فارابي از توليد فيلم سينمايي « فراموش شدگان» ميگويد:در فيلمنامه يك كاراكتر مستندساز وجود دارد كه شوراي فيلمنامه فارابي از ما خواست اين مستندساز را تبديل به مستندسازي كنيم كه در جريان حوادث انتخاباتي دستگير شده و به زندان رفته است(!) اما من زيربار نرفتم و گفتم اين كار را نميكنم چون خاستگاه كاراكتر جاي ديگري است و به جز آن خودم هم آدم سياسي نيستم كه وارد اين بازيها شوم. اينجا بود كه كليد اختلاف با فارابي زده شد و ادامه پيدا كرد.
اين كارگردان اضافه ميكند: با اشاره به اينكه فارابي از وي خواسته بود فيلمنامه به شخص معتمد اين سازمان براي بازنويسي ارائه شود، بعد از آنكه زيربار تغيير كاراكتر مستندساز نرفتم فارابي از من خواست يك نفر را به عنوان بازنويس فيلمنامه معرفي كنم و من هم مهدي سجادهچي را معرفي كردم و فارابي هم قبول كرد. فارابي فيلمنامه «فراموش شدگان» را 20 ميليون تومان از من خريد و من هم عين اين 20 ميليون را به سجادهچي دادم تا فيلمنامه را بازنويسي كند. وي ادامه ميدهد: فيلمنامه مجدداً بازنويسي شد و به فارابي ارائه شد اما اين بار مديران فارابي تغيير كردند و محمدرضا جعفري جلوه از فارابي رفت و تيم جديد نيز كلاً فيلمنامه را رد كردند!
نادر طريقت با اشاره به اينكه بعد از دو سال وقتي كه صرف پيشبرد «فراموش شدگان» شده بود با حضور مديران جديد فارابي با پيشنهادي عجيب از سوي مديران اين نهاد روبهرو شد. وي ميگويد: فارابي گفت، 100 ميليون تومان وام بلاعوض به شما ميدهيم كه بروي هر چه دلت خواست بسازي اما من گفتم شما هنوز نادر طريقت را نميشناسيد. من آدمي نيستم كه از اين پولها به خانه ببرم و خيلي راحت قيد اين 100 ميليون را هم زدم.
معناي سينماي اميد اين است؟!
ادعايي كه طريقت در اين گفتوگو بيان كرده در صورت صحت ميتواند آبروريزيای براي سازمان سينمايي باشد كه قرار است سينماي ايران را به سمت اميد و اميدواري سوق دهد.
هرگاه در سينماي ايران صحبت از فيلمهاي سياهنما ميشود فارابي خود را از ماجرا مبرا ميداند و سريعاً فيلمهايي كه با بودجه بخش خصوصي! ساخته شدهاند را پيش ميكشد كه فيلمساز براي ديده شدن فيلمش سراغ موضوعات مورد پسند جشنوارههاي خارجي رفته يا مانند اشتباهي كه در «يك خانواده محترم » رخ داد فيلم توسط نهادي غير از فارابي ساخته شده است. اما اكنون بايد از مديران اين نهاد پرسيد گنجاندن مستندساز زنداني حوادث سال 88 بر چه اساسي شكل گرفته است؟!
اشاره نادر طريقت به دوران مديريت جعفري جلوه در فارابي و اينكه در آن زمان اين درخواست مطرح شده، در حالي است كه ايوبي رئيس سازمان سينمايي در مراسم معارفه جعفري جلوه گفته بود: بنياد سينمايي فارابي در دسترسي به سينماي اميد جايگاه والايي دارد و رصدخانه فكري و ملجأ و پناهگاه هنرمندان است. سينماي ايران امروز نياز به پاتوقهاي فكري دارد و اميدوارم فارابي هم در ايجاد اين پاتوقهاي فكري كمك كند. پاتوقهايي كه فضا را براي نقد دوستانه فراهم كند و در فضاهاي درست بتوان انديشه را به نقد گذاشت. رئيس سازمان سينمايي همچنين از جعفري جلوه خواسته بود تا «با مشي اعتدالي و تدبير، روند سينماي ايران را پيش ببرد». در اين مراسم جعفري جلوه نيز طي سخنراني درباره جايگاه فارابي گفت: بنياد فارابي كارآمد يعني چه؟ آيا كارآمدي در بسط انحصار و تصديگري و ايفاي نقش به جاي اهالي و رقابت با ايشان است؟ يا كارآمدي يعني شكل دادن مؤثر زنجيرهاي از حمايتها در همه چرخه عمل سينماي ملي از پيش سينما و سينما تا پس از سينما.
از ايجاد فضاي فرهنگي و هويتي و كريدوري براي رؤيت خود و باور خويش و اعتماد به فرهنگ و هويت ما تا بسترسازي براي نظريهپردازي و تلاش براي تدوين مباني نظري و زيبايي شناختي خودي و گفتمان سينماي ملي، تا فعالسازي سامانه نشر درباره سينما در طيف رسانههاي قديم و جديد و در همه گستره علمي، فني، هنري و اقتصادي اين هنر - صنعت - رسانه برتر... اگر ادعاي نادر طريقت را قبول كنيم عملكرد بنياد سينمايي فارابي نه با درخواست رئيس سازمان سينمايي از مديرعامل وقت و نه با گفتماني كه جعفري جلوه در فارابي به دنبال آن بوده است، همسان در نميآيد.
عدم نظارت صحيح بر توليدات سينمايي كشور اكنون به عدم نظارت بر نهادهاي حمايتي سينما تعميم داده شده و بايد فكري براي ارگانهايي كرد كه با پول بيتالمال در حال دامن زدن به اختلافها و روشن نگه داشتن آتش فتنه هستند.
*جوان