شهدای ایران:بیش از یک سال از خروج آمریکا از افغانستان می‌گذرد. خروج آمریکا از افغانستان که به قول ژنرال «مارک میلی» رئیس سابق ستاد مشترک ارتش یک «شکست استراتژیک» بود، هرگز به معنای «پایان اهمیت افغانستان» در سیاست خارجی آمریکا نیست. آمریکا، تنها مأموریت نظامی خود در افغانستان را خاتمه داده است و همچنان برای پیشبرد اهداف منطقه‌ای و بین‌المللی خود از جمله مقابله با روسیه، چین و ایران به «نقش‌آفرینی در افغانستان» نیاز دارد.

1ـ «احیای حضور و نفوذ مجدد» آمریکا در افغانستان، سیاست فعلی کاخ سفید در این کشور است، ولی نه در اشکال نظامی. واشنگتن در این زمینه با یک مانع اساسی مواجه است و آن «فقدان زیرساخت‌های اطلاعاتی» لازم برای این کار است؛ «ساختار رسمی» اطلاعاتی و امنیتی آمریکا در افغانستان که در دوره اشغال از یک شبکه عظیم سازمان‌یافته و چند ده هزار نفری تشکیل شده و در نهادها و سازمان‌ها مختلف حضور داشتند کاملاً فروپاشیده است.

2ـ در افغانستان، نهاد، سازمان یا سازوکار «رسمی» که آمریکا با آن در راستای اهداف اطلاعاتی و امنیتی تعامل و ارتباط داشته یا مکاتبه کند وجود ندارد. همان‌طور که جان بولتن مشاور امنیت ملی دولت ترامپ تأکید کرده است، کاخ سفید عملاً «دسترسی‌های اطلاعاتی» خود در افغانستان را از دست داده است. حتی در محیط پیرامونی و کشورهای نزدیک نیز آمریکا فاقد هرگونه پایگاه نظامی هوایی جهت اقدامات نظامی، امنیتی و غیره در این افغانستان است.

3ـ فروپاشی ساختارهای رسمی اطلاعاتی و امنیتی آمریکا در افغانستان، به معنای عدم اطلاع واشنگتن از تحولات داخلی این کشور نیست. فعالیت‌های جاسوسی آمریکا به صورت «غیررسمی» و «نیابتی» در افغانستان استمرار دارد که آثار آن را می‌توان در رخدادهای تروریستی و انفجارهایی که در این کشور در پوشش‌های مختلف رخ می‌دهد مشاهده کرد. به‌رغم این موضوع که شبکه جاسوسی الزاماً «ساختار رسمی» ندارد، لیکن در سطح نفوذ آمریکا در افغانستان حتی در داخل طالبان «فعال» است که اگر غیر از این بود، واشنگتن به این راحتی نمی‌توانست ایمن الظواهری را هدف قرار دهد. با کشته شدن الظواهری، اولین نکته‌ای که به ذهن می‌رسد این است که سیا در داخل طالبان «جاسوس» دارد.

نکته راهبردی، با اینکه دست ایالات متحده از افغانستان کوتاه شده و حضور فیزیکی و نظامی به معنای سابق در آن ندارد و فرصتی هم حداقل در کوتاه‌مدت برای بازگشت به این کشور ندارد، اما بیکار ننشسته و در راستای اهداف منطقه‌ای خود از جمله مقابله با روسیه، چین و ایران، در حال «بازیابی» شبکه‌های جاسوسی و سازوکارهای اطلاعاتی خود در افغانستان است. علاوه بر این، اندیشکده‌ها و استراتژیست‌های آمریکایی هم به دولت بایدن پیشنهاد می‌کنند که رایزنی خود را با برخی کشورها از جمله هند، پاکستان، تاجیکستان و ازبکستان با هدف دایر نمودن پایگاه هوایی آغاز کنند.