كمتر از هفت ماه به انتخابات رياست جمهوري ايران مانده، رويكرد دولت در گره زدن تحولات عمده در اقتصاد به رفع تحريم‌ها و انفعال در حوزه اقتصاد مقاومتي از سوي اتاق فكرهاي غربيها هم درك شده است.
شهدای ایران:در
اين ميانه امريكا با ادامه بدعهديهاي خود و پيرو رويه لغو قطره‌چكاني و
نصفونيمه تحريم‌ها معاملات دلاري را با ايران به صورتي مشروط آزاد كرده
است، همچنين وزارت خزانه‌داري امريكا مجوز پرواز هواپيماهاي امريكايي بر
فراز ايران را صادر كرد؛ اقدامي كه بار ديگر سوداي امريكا براي مديريت
آراي مردم در انتخابات آتي را تأييد كرده و با اظهارات اخير رئيس سيا در
اين مورد كه بايد حسن روحاني را در رقابت‌هاي انتخاباتي تقويت كرد،
همخواني دارد.به گزارش «جوان» اداره كنترل دارايي‌هاي خارجي وزارت خزانه‌داري امريكا ( OFAC) روز جمعه مجوزي ديرهنگام را صادر كرد كه بر اساس آن معاملات دلاري با ايران به شرط اينكه دلار حاصل از آن وارد نظام بانكي خود امريكا نشود، بلامانع است. اوفك اعلام كرد مؤسسه‌هاي مالي خارجي از جمله مؤسسه‌هاي مالي وابسته به مراكز مالي امريكايي كه در خارج از اين كشور به ثبت رسيدهاند، مي‌توانند معاملات دلاري انجام دهند يا حساب‌هاي دلاري نگهداري كنند كه مرتبط با ايران يا اشخاصي است كه معمولاً در ايران ساكن هستند، مشروط به اينكه اين معاملات يا حساب‌هاي بانكي به طور مستقيم و غيرمستقيم وارد سيستم مالي امريكا يا حساب امريكاييها نشود و همچنين مرتبط با افراد مشخص‌شده در فهرست اتباع خاص تعيين شده (اس دي ان) نباشد. اين فهرست شامل افرادي است كه داراييهايشان مسدود شده و معامله با آنها براي امريكاييها ممنوع است. آسوشيتدپرس نوشت كه اين «شفاف‌سازي» اوفك، تحريم جامع تراكنشهاي خارجي با شركت‌هاي ايرانياني را نيز كه ظن آن مي‌رود افراد تحت تحريم امريكا آنها را كنترل مي‌كنند، برمي‌دارد. با اين حال، امريكا همچنان تحريم‌ها عليه ايران و شماري از شركت‌‌ها و شخصيت‌هاي ايراني را حفظ كرده كه خلاف تعهدات واشنگتن در اجراي برجام است.
از سوي ديگر دفتر كنترل دارايي‌هاي خارجي وزارت خزانه‌داري امريكا روز جمعه مجوز پرواز هواپيماهاي ساخت امريكا در ايران را صادر كرد. صدور چنين مجوزي بدان معناست كه شركت‌هاي لوفتهانزا، تركيش ايرلاينز يا ساير شركت‌هاي هواپيمايي خواهند توانست در آسمان ايران با مجوز دولت امريكا پرواز كنند. امريكا بر اساس توافق 1+5 متعهد شده به شركت‌هاي امريكايي اجازه دهد مجوزهاي لازم براي فروش هواپيماهاي غيرنظامي به ايران را بدهد. جاناتان اپشتاين يك وكيل بين‌المللي در اين باره گفته كه به خاطر نقص قانوني، هواپيماهاي ساخت امريكا مي‌توانند در ساير كشورهاي تحت تحريم امريكا از جمله كره‌شمالي، كوبا، سودان و سوريه پرواز كنند ولي ايران از اين مسئله مستثني بوده است. او مي‌گويد: «از نظر فني هيچ راه قانوني و حقوقي براي پرواز به ايران وجود نداشت و با صدور اين مجوز، اكنون هواپيماهاي امريكايي اجازه خواهند داشت در آسمان ايران نيز به پرواز درآيند.»
سيا در پي تقويت روحاني!
رئيس سيا اخيراً صراحتاً از حسن روحاني به عنوان رئيس‌جمهوري «بسيار ميانه‌‌رو» نام برده و از لزوم تقويت او در رقابت‌هاي انتخاباتي تا ارديبهشت ماه 1396 سخن گفته بود. جان برنان در اجلاس امنيتي برجام و عواقب آن را كار درستي خوانده بود كه هم جلوي پيگيري برنامه تسليحات هسته‌اي! ايراني‌ها را گرفته بود و هم روحاني را تقويت كرده بود. به تصريح وي «روحاني بين عناصر فعال در ايران فردي بسيار ميانه‌روتر به شمار مي‌آيد». اين مقام امريكايي همان‌جا توضيح داده بود روحاني بايد دستاوردهاي بيشتري داشته باشد تا حمايت بيشتري جلب كند، به اين دليل كه در حكومت ايران بين تندروها و ميانه‌روها رقابت وجود دارد. برنان با تأكيد بر اينكه واشنگتن در زمان باقي مانده تا انتخابات، به دقت اوضاع ايران را تحت نظر خواهد داشت، افزوده بود: «زماني كه ما در مورد ايران صحبت مي‌كنيم، برخي تصور مي‌كنند ايران يك كشور يكدست (از لحاظ گرايشات سياسي) است، اما اينطور نيست. درست مثل ايالات متحده كه درون محيط سياسي‌اش اختلاف نظر وجود دارد، بنابراين در حالي كه آنها سال آينده انتخابات برگزار مي‌كنند، ما به دقت اوضاع را تحت نظر خواهيم داشت تا ببينيم موازنه رقابتي كه درون حكومت وجود دارد، چطور پيش مي‌رود.» برنان همچنين در ادامه در پاسخ به اين سؤال كه برجام چه تأثيري بر روابط دوجانبه تهران و واشنگتن داشته گفته بود: «در حال حاضر مذاكرات گسترده‌اي ميان دولت ايالات‌متحده و دولت ايران در مورد برخي از موضوعات حل‌نشده در جريان است، از جمله در مورد اينكه نظام مالي بين‌المللي چطور بايد با ايراني كه حالا كمتر در محاصره تحريم‌ها قرار دارد، رفتار كند. بنابراين گفت‌وگوها ادامه دارد و طرف ايراني هم ناراحتي‌هايي دارد. با اين حال تصور مي‌كنم تا الان پايبندي به توافق خوب بوده است. معتقدم اوضاع دارد خوب پيش مي‌رود. آهسته اما خوب.» برخي كارشناسان معتقدند كاخ سفيد در ماه‌هاي آتي با نزديك شدن به زمان انتخابات كمي به سرعت عملي كردن برخي از تعهدات برجامي خواهد افزود. با اين حال امريكا همچنان به بهانه‌هاي مختلف از جمله اقدامات كنگره از اجراي همه تعهدات خود طفره خواهد رفت. همچنين انتظار مي‌رود بعد از انتخابات دور جديدي از بهانه‌گيري‌هاي دولت امريكا كه در آن زمان تغيير كرده افزايش يابد و دست‌اندازي در روند بهبود اقتصاد ايران دوباره شدت بگيرد تا دولت ايران همچنان تحت فشار قرار گيرد و به جاي چانه‌زني با امريكا براي گرفتن امتيازات بيشتر به چانه‌زني با نظام براي قبول كردن شرايط امريكا بپردازد.
3 توافقنامه همزمان با برجام
برت مك گورك نماينده ويژه اوباما روز جمعه در نشست خبري وزارت خارجه اعلام كرد كه تعدادي اسناد در روز نهايي شدن توافق هسته‌اي با ايران به امضا رسيده كه بر اساس گفته اين منبع امريكايي اين توافق‌ها شامل برداشته شدن تحريم‌هاي بانك ايراني و برداشته شدن اتهام‌هاي تعدادي از ايراني‌ها در ازاي آزادي زنداني‌هاي امريكا و پرداخت 1/7 ميليارد دلار بدهي امريكا هستند. به گفته اين مقام امريكايي اين اسناد نزد دولت اوباما به طور محرمانه نگهداري مي‌شود و تنها تعداد كمي از قانونگذاران امريكايي حق مطالعه آن را داشتند. مك‌گورك گفته است: ما ابعاد مختلف ديپلماسي را در كنار هم به‌طور همزمان دنبال مي‌كرديم و ۲۴ ساعت خيلي سختي را داشتيم كه در نهايت به آزادي زنداني‌ها ختم شد. در نتيجه تعدادي از مسائل همزمان در جريان بود. ما مي‌خواستيم همه اين موارد را همزمان در يك روز انجام دهيم. در نتيجه اسنادي را در روز نهايي شدن توافق به امضا رسانديم. يكي از مقام‌هاي ارشد دولت به وال‌استريت ژورنال گفت كه زمانبندي همه اين توافقات در يك زمان بوده و همه چيز تا حدودي به هم پيوند خورده بود.
*جوان
