به گزارش خبرنگار فرهنگی پایگاه خبری شهدای ایران؛ موزه صلح شايد يكي از مهم‌ترين نقاط گردشگري جنگ در بسياري از كشورهاي جنگزده جهان باشد كه ايران هم از ايجاد چنين موزه‌اي بي‌نصيب نمانده است. موزه صلح تهران ساختمانی است که در ضلع جنوبی پارک شهر در ساختمان اهدایی شهرداری قرار دارد.

اين موزه مدتی پس از بسته شدن موقت در سال 89 باحضور مهمانانی از کشورهای مختلف جهان از جمله رئیس موزه صلح هیروشیما و معاون شهردار تهران برای بازدید عمومی افتتاح شد و حالا 456 روز است که از آغاز کار مجدد آن می‌گذرد. ایده اولیه شکل‌گیری این موزه در سال 1384 توسط انجمن حمایت از قربانیان سلاح‌هاي شیمیایی کلید خورد.

آنها تصمیم گرفتند رنج‌های قربانیان استفاده از سلاح‌های شیمیایی و اتمی را با هدف ترویج صلح و دوستی به مردم نشان دهند که دیدار از موزه صلح هیروشیماي ژاپن انگیزه شان را برای ایجاد این موزه تقویت كرد. موزه صلح تهران شاید يك وجه تشابه با سر در سازمان ملل داشته باشد چرا كه بر روي در ورودی موزه و سازمان ملل شعر بنی آدم اعضای یکدیگرند نقش بسته است.

ولي وجه تفاوت این است که جلوی در ورودی موزه صلح تهران ماکت یک رزمنده با لباس سبز و ماسک جلوگیری از گاز شیمیایی خودنمایی می‌کند که نماد مجروحیت و مظلومیت جانبازان سلاح های کشتار جمعی است ولي جلوي در سازمان ملل نمادي از ايثار انسان‌ها جايگاهي ندارد.

گردش در موزه صلح

با محمد زنگ آبادی جانباز شیمیایی در موزه صلح قدم زديم. اين جانباز هفته ای یکبار برای تورگردانی به موزه صلح تهران می آید و به عنوان یکی از قربانیان ناشی از جنگ تحمیلی مردم را با عواقب گازهای شیمیایی آشنا می‌کند.

وي ابتدا اتاق جنگ را نشانمان می‌دهد و می‌گوید: دراین اتاق نماد چهار جنگ افروز بزرگ دنیا نشان داده شده است كه در دوره های مختلف جنگ افروزی كرده‌اند. این چهار نفر شامل هابیل که برادرش را کشت و بیست و پنج درصد از جهان آن روزگار را نابود کرد؛ ضحاک در اساطیر ایرانی که نماد پلیدی و کشتار است؛ هیتلر خونخوار بزرگ كه مي‌خواست جهان را تصاحب كند و صدام كه نامش براي هميشه به‌عنوان يك ديكتاتور ضدبشر در تاريخ بين‌الملل به سياهي ياد مي‌شود، هستند.

 اين راوي جنگ می‌گوید: ما آمار مختلفی را از جنگ‌ها برای مردم ارائه کردیم تا بتوانیم معنای صلح را بهتر به مردم نشان دهیم! در جنگ جهانی اول چهل درصد غیر نظامی کشته شدند و در جنگ جهانی دوم شصت و دو درصد غیر نظامی و این آمار درجنگ‌های اخیر مثل ایران وعراق و بوسنی به نودودو درصد می‌رسد كه این نشان‌دهنده افزایش خشونت و سازوکارهای جنگی علیه غیر نظامیان است.

آقاي زنگ آبادی به تابلو هایی در موزه اشاره می‌کند كه تاریخچه سلاح‌های شیمیایی را نشان می‌دهد و می‌گوید: اولین بار گاز خردل و فسفر دراين نقطه استفاده شد که مربوط به سال 1917و 1915 است. آن دوران بمباران به اين شكل نبوده و زمان باد موافق آن را استفاده می‌کردند كه اولین بار در ایپربلژیک استفاده شده است.

ايران قرباني بيشترين گاز خردل

وي درادامه می‌گوید: بیشترین استفاده از گاز خردل در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بود که بیش از 1800 تن گاز خردل 140 تن تاول و 60 تن سارین علیه ایران استفاده شد. جنگ تحمیلی ایران بزرگ ترین جنگ شیمیایی بعد از جنگ جهانی است که آثار زیانباری مانند برونشیت مزمن و مشکلات تنفسی و زخم قرنیه را برای قربانیان به‌دنبال داشت.

زنگ آبادی تصاویر قربانیان غیر نظامی روستای زرده و قربانیان گاز اعصاب در جزیره مجنون را نشان می‌دهد و با حالت بغض مي‌گويد: کوتاهی سازمان‌های بین‌المللی ارتش بعثي عراق را در استفاده از این گازها جسورتر کرد و در سال‌های پایانی جنگ بیشترین آمار استفاده از سلاح شیمیایی را داشتیم. در محفظه های بزرگ شیشه‌ای آمپول‌ها و ماسک‌ها که معرف آسیب‌های جنگ است و تصاویر قربانیان شهرسردشت توجردحین حلبچه به چشم می‌خورد که به روایت تورگردانان موزه، توریست‌های خارجی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

هدف هنر ایجاد صلح است

مریم بابایی مادر شهید محمد بابایی مدیر هنری موزه صلح تهران بانویی است که اصالت ژاپنی دارد و پنجاه و چهار سال است که به قول معروف ایراني شده است. وي با سليقه‌اي خاص نقاشي‌هاي كودكان جنگ را به تصوير كشيده‌ و بر در و ديوار نصب كرده و انگیزه و دلیل اصلی آن را فقط ترویج صلح و دوستی معرفی می‌کند.

وي می‌گوید: جنگ ایران و عراق با جنگ جهانی تفاوت بسیاری دارد. ژاپن و كشورهای دیگر به علت قدرت طلبی و توسعه‌طلبی خود مورد حمله قرار گرفته و این آثار زیان‌بار را برای کشور خود رقم زدند، اما ایران هم مورد حمله و تجاوز قرار گرفت و هم قرباني سلاح شيميايي شد. به علاوه دربمباران اتمی ژاپن یک ساعت بعد دنیا خبر‌دار شد ولي ایران دربمباران شیمیایی مظلوم واقع شد و خبری در دنیا منعکس نشد.

مادر شهيد بابايي مي‌گويد: ما درراستای صلج برنامه‌های هنری زيادي در دست اجرا داریم. کلاس‌های نقاشی برای سنین مختلف، برگزاری جشنواره‌های نقاشی مانند جشنواره‌ای که بین کودکان ژاپن وایران برگزار شد و جشنواره‌هاي مختلف عکاسی مانند جشنواره لبخند و صلح دیگر اهداف و برنامه های موزه است که در راستای به‌کارگیری هنر برای تقویت صلح پیگیری می‌شود.

دکتر شهریار خاطري که ریاست بخش بین المللی موزه صلح تهران را بر عهده دارد نيز در گفت‌وگو با ما می‌گوید: موزه صلح تهران دارای چند ویژگی است: این موزه جزو شبکه بین المللی موزه های صلح جهان است که مقر آن شهر لاهه است. این موزه از قربانیان جنگ به عنوان پیام آوران صلح استفاده می‌کند و با بسیاری از تشکل‌های مردمی دنیا در ارتباط است.

دکتر خاطری که پزشک سم شناس است می‌گوید: ما سازمان غیر دولتی هستیم و بسیاری از کارهایمان داوطلبانه است. ما برای معرفی موزه با بسیاری از انجمن‌ها و سازمانها رایزنی می‌کنیم واین موزه زمینه گسترش و معرفی به جهان را دارد چون قربانیان جنگ به‌صورت زنده در آن حضور دارند. برگزاری گارگاه‌های آموزشی مختلف مانند پروژه ثبت تاریخ شفاهی توسط قربانیان سلاحهای شیمیایی وپروژه نمایشگاه‌های سیارجانبازان شیمیایی از مهم‌ترين برنامه‌هاي ما بوده است.

همچنين برنامه های دیگری اعم از پروژه سفیران صلح (اعزام جانبازان شیمیایی مسلط به شیوه‌های علمی روایتگری به کشورهای مختلف دنیا در مناسبتهای خاص یا حاشیه اجلاسهای بین المللی به‌عنوان سفیر صلح)، ایجاد پروژه کارگاه‌های هنر برای صلح (خلق آثار هنری با پیام صلح و دوستی و مفاهیم انسانی ضد خشونت و تجاوزگری) پروژه یاد یاران(عیادت و دلجویی از جانبازان بستری و در صورت نیاز پیگیری امور درمانی آنان و تلاش برای حل مشکل خانوادگی یا اجتماعی آنان)، پروژه تورهای صلح و برگزاری تورهای مناطق جنگی، زیارتی، طبیعت‌گردی و یا بازديد از مناطق نبرد در کشورهای دیگر با پیام صلح و دوستی با همنوعان، دوستی با طبیعت، دوستی با خویشتن از برنامه‌های مهم در دست اجرای موزه است.

صلح پایدار نیازمند تلاش همه مردم است

جانباز یزدانی که جانباز هفتاد درصد جنگ تحمیلی است می‌گوید: ما قربانی خشونت تحمیلی جنگی شدیم که هدفمان فقط دفاع و نجات مال، جان و ناموسمان بودیم به همین دلیل خشونت ناشی از جنگ هرگز بر روحیه ما اثر نگذاشت و ما هرگز مانند بسیاری از کشورها که ادعای صلح و دوستی می‌کنند اما به آتش جنگ دامن می‌زنند خشونت‌طلب نشده‌ایم.

در انتهای سالن موزه صلح منشور کوروش کبير به چشم می‌خورد که اولین سند حقوق بشر و نماد صلح و دوستی ایرانیان است و تابلویی که روی آن نوشته شده تاروزی که همه مردم روی زمین بتوانند در صلح دوستی زندگی کنند همواره پیام صلح ‌و دوستی به جهان می‌فرستیم.

 از پله‌هاي موزه پايين مي‌آيم وارد پارك شهر مي‌شوم. چند دقيقه‌اي روي نيمكتهاي پارك نشستم و فكر كردم. انگار دلم مي‌خواست دوباره به موزه برگردم. انگار چيزي به من مي‌گفت كه اين دنياي بزرگ و اين همه مشكلاتي كه براي قربانيان سلاحهاي شيميايي ايجاد شده است را نمي‌توان در موزه عنوان كرد ولي ايجاد ‌اين موزه شايد جرقه‌اي باشد براي مسئولاني كه سالها خوابند و انگار نه انگار كه ما قرباني جنگ شده‌ايم. انگار نه انگار كه سازمان‌ملل عراق را متهم كرد ولي افسوس! هنوز ايران قدمي براي گرفتن غرامت جنگ بر نداشته است.